Faraji A, Hatamzadeh H. Evaluation of Seed Yield Potential and Traits in Species of Brassica ( B. napus, B. rapa, B. juncea ) under Rain Fed Conditions in Gonbad Area. Journal of Crop Production and Processing 2009; 13 (47) :587-598
URL:
http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-1078-fa.html
فرجی ابوالفضل، حاتم زاده حسین. ارزیابی پتانسیل عملکرد دانه و همبستگی صفات در سه گونه از جنس براسیکا (B. napus, B. rapa, B. juncea) تحت شرایط دیم در منطقه گنبد. نشریه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 1388; 13 (47) :587-598
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-1078-fa.html
، hosseinhatamzadeh@yahoo,com
چکیده: (8991 مشاهده)
توسعه کشت دانههای روغنی جهت تأمین روغنهای خوراکی یکی از اهداف مهم کشور در رسیدن به خودکفایی است. بدین منظور یافتن گونههایی از جنس براسیکا که دارای عملکرد بالا بوده و بتوانند با خشکی فصل رویش بهتر مقابله کنند برای مناطق دیم کشور حایز اهمیت فراوان است. این تحقیق از سال 1382 بهمدت سه سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی (گنبد در گلستان) بهاجرا در آمد. در این مطالعه تعداد بیست رقم و هیبرید کلزا از سه گونه B. napus، B. rapa و B. juncea گزینش شده از آزمایشهای مقایسه عملکرد سالهای قبل، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بهصورت کشت پاییزه برای سه سال در شرایط دیم مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد بین سالها و ارقام از نظر صفات تعداد روز تا رسیدگی، تعداد خورجین در بوته، درصد روغن، عملکرد روغن و عملکرد دانه در سطح احتمال 1% اختلاف معنیداری وجود داشت. بیشترین عملکرد دانه در سال دوم (2103 کیلوگرم در هکتار) و سپس سالهای اول و سوم (بهترتیب 1771 و 1575 کیلوگرم در هکتار) بهدست آمد. ارقام j-98-102/51-5 از گونه B. juncea و Alexandra و B. Comet از گونه بهاره B. napus بیشترین عملکردهای دانه (بهترتیب 2484، 2326 و 2290 کیلوگرم در هکتار) را داشتند. تجزیه رگرسیون بهروش گام به گام مشخص نمود که صفات تعداد خورجین در بوته و درصد روغن اثر مثبت (بهترتیب 53/508، 48/96) و تعداد روز تا رسیدگی اثر منفی (63/78-) معنیداری روی عملکرد دانه داشتند. در تجزیه عاملها چهار عامل استخراج شد. بردار بار عاملهای مربوط به سه ریشه مشخصه اول نشان داد که سه عامل اول 794/98% کل واریانس را توجیه میکند، که سهم عوامل اول و دوم وسوم بهترتیب 575/45% و 816/36% و 403/16% بود. عامل اول، عامل بهرهوری (صفات عملکرد دانه و عملکرد روغن از بار عاملی مثبت بالا بهترتیب 974/0 و 940/0)، عامل دوم، عامل مخزن (صفت تعداد خورجین در بوته از بار عاملی مثبت بالا بهترتیب 686/0)، عامل سوم، عامل سرمایه ثابت گیاه (صفات تعداد روز تا رسیدگی و ارتفاع بوته بار عاملی مثبت بالایی بهترتیب 672/0 و 944/0) نامگذاری شد. در نهایت ارقام j-98-102/51-5، Alexandra و Comet با داشتن بیشترین عملکردهای دانه و زودرسی، برای منطقه گنبد در شرایط دیم برای کشت پاییزه قابل توصیه هستند. و میتوان صفت تعداد روز تا رسیدگی کمتر (زودرسی) و تعداد خورجین در بوته را بهعنوان یک شاخص گزینش در شرایط دیم گنبد معرفی نمود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى