در یک آزمایش فاکتوریل چهل و یک رقم تریتیکاله و دو رقم گندم (گندم نان رقم کویر و گندم دوروم رقم Dipper 6 به عنوان ارقام متحمل به شوری) به‌عنوان فاکتور اول و شش سطح شوری صفر، 5/0، 1، 5/1، 2 و 5/2 درصد (معادل صفر، 85، 170، 255، 340 و 425 میلی‌مولار) نمک طعام به‌عنوان فاکتور دوم اجرا شد. نتایج نشان داد که افزایش سطوح شوری موجب کاهش معنی‌دار درصد جوانه‌زنی، تعداد ریشه‌چه و وزن و طول ساقه‌چه و ریشه‌چه شده است. ژنوتیپ‌های مورد آزمایش اختلاف بسیار معنی‌داری از لحاظ صفات جوانه‌زنی مورد مطالعه و در نتیجه تحمل به شوری داشتند. ضمن ‌اینکه اثر متقابل شوری × رقم نیز برای صفات مزبور بسیار معنی‌دار بود. گندم نان رقم کویر و گندم دوروم رقم Dipper 6 در مرحله جوانه‌زنی تحمل کمتری به شوری نسبت به ارقام تریتیکاله داشتند. ژنوتیپ‌های 'Caracal'، 'Prego'، 'Lasko' و 'Zorro' کمترین درصد کاهش صفات نسبت به تیمار شاهد در سطوح مختلف شوری را داشتند و به‌عنوان ارقام تریتیکاله متحمل به شوری در شرایط جوانه‌زنی شناخته شدند. در حالی‌که ارقام تریتیکاله 'Pollmer'، 'Alamos 83' و 'Magnat' بیشترین درصد کاهش صفات نسبت به تیمار شاهد در سطوح مختلف شوری را داشتند که به‌عنوان ارقام تریتیکاله حساس به شوری در شرایط جوانه‌زنی شناخته شدند. به طورکلی، تنش شوری در ژنوتیپ‌های تریتیکاله از 170 میلی‌مولار نمک طعام تا 340 میلی‌مولار نمک طعام ایجاد شده و کاهش فزاینده‌ای را در صفات مرتبط با جوانه‌زنی و رشد گیاهچه با افزایش میزان نمک در پی داشت.

واژه‌های کلیدی: تریتیکاله، جوانه‌زنی بذر، گیاهچه، تحمل به شوری

متن کامل [PDF 216 kb]   (1729 دریافت)