مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

  برای ارزیابی تأثیر تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی چهار ژنوتیپ آفتابگردان (Helianthus annuus L.) آزمایشی در سال 1388 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان اجرا شد. تراکم بوته در چهار سطح 6، 8، 10 و 12 بوته در متر‌مربع و چهار ژنوتیپ آفتابگردان به ‌نام‌های Arm-mok18-85 ، S1R-85-ES ، MOK13-85 و KC20/83ES85 در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر تراکم بوته بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده به‌جز درصد روغن، نسبت مغز به پوست دانه، درصد پروتئین و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک معنی‌دار بود. اثر ژنوتیپ بر همه صفات به‌جز قطر طبق، تعداد کل دانه در متر‌مربع، عملکرد روغن، درصد پروتئین و شاخص برداشت معنی‌دار بود. اثر برهمکنش تراکم بوته و ژنوتیپ بر عملکرد روغن، عملکرد بیولوژیک و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. بیشترین عملکرد دانه (52/3500 کیلوگرم در هکتار) از تراکم 12 بوته در متر‌مربع و ژنوتیپ Arm-mok18-85 به‌دست آمد. به طور کلی، نتایج نشان داد که بین تراکم‌های 10 و 12 بوته در متر‌مربع تفاوت معنی‌داری از نظر عملکرد دانه وجود نداشت. لذا به نظر می‌رسد به منظور کاهش مصرف بذر می‌توان تراکم 10 بوته در متر‌مربع را توصیه نمود.