نیکل یکی از عناصری است که امروزه به مجموعه عناصر کم‌‌مصرف مورد نیاز گیاهان افزوده شده است. ولی به عنوان یک فلز سنگین به‌ویژه در غلظت‌های زیاد، موجب بروز تنش اکسیداتیو در گیاهان می‌گردد. دانستن پاسخ‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهان نسبت به تنش نیکل می‌تواند به درک بیشتر از سازوکارهای مختلف سازگاری منجر گردد. اثر نیکل بر میزان کلروفیل، پرولین، پروتئین محلول و الگوی الکتروفورز پروتئین گیاهان 40 روزه حاصل از کشت بذر یونجه‌تاجی در محیط کشت هیدروپونیک حاوی محلول با نیم غلظت هوگلند همراه با غلظت‌‌های صفر، 5/2، 5، 5/7 و10 میلی‌مولار NiCl2 بررسی گردید. پس از 24 و 72 ساعت از شروع تیمار، محتوای کلروفیل، پرولین، پروتئین و هم‌چنین الگوی الکتروفورزی پروتئین برگ‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل برگ‌های تحت تنش نیکل در هر دو زمان کاهش یافت. ولی این کاهش در 72 ساعت محسو‌س‌تر بود. میزان پرولین در همه تیمارهای نیکل در هر دو زمان افزایش معنی‌داری را نشان داد. به‌طورکلی، افزایش میزان پرولین در تیمار کوتاه مدت نیکل بیشتر بود که این می‌تواند ناشی از سازش گیاه در تیمار طولانی مدت نسبت به تنش باشد. برعکس، مقدار پروتئین محلول کل برگ گیاهان با افزایش تنش نیکل کاهش معنی‌داری را نشان داد. الگوی الکتروفورزی پروتئین‌ها نیز در تیمار با نیکل دستخوش تغییراتی گردید. به‌طوری‌که با افزایش غلظت نیکل، باندهای 72 و 250 کیلو دالتونی حذف و برعکس باندهای 95 و 130 کیلو دالتونی پدیدار گشتند. نتایج این تحقیق اثر متضاد نیکل بر تجمع کلروفیل و پروتئین با پرولین در گیاه را بحث می‌کند.

واژه‌های کلیدی: پرولین، پروتئین، تنش نیکل، کلروفیل

متن کامل [PDF 306 kb]   (1210 دریافت)