به منظور بررسی اثر غلظت و زمان محلول‌پاشی کود نیتروژن مکمل بر شاخص‌های رشد کلزا (رقم هایولا 401) آزمایشی به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی با 16 تیمار و سه تکرار در سال زراعی 88-1387 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور به اجرا گذاشته شد. تیمارهای آزمایشی شامل غلظت نیتروژن در دو سطح (5 و 10 در هزار) و زمان محلول‌پاشی در هفت مرحله: 1) محلول‌پاشی در مرحله 6 تا 8 برگی، 2) ساقه‌رفتن، 3) قبل از گل‌دهی، 4) 6 تا 8 برگی + ساقه‌رفتن، 5) 6 تا 8 برگی + قبل از گل‌دهی، 6) ساقه‌رفتن + قبل از گل‌دهی و 7) 6 تا 8 برگی + ساقه‌رفتن + قبل از گل‌دهی بودند که با دو تیمار شاهد (بدون مصرف کود نیتروژن و کوددهی متداول خاکی) مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بین تیمارهای محلول‌پاشی نیتروژن شامل غلظت و زمان محلول‌پاشی، بین شاهدها و نیز بین شاهدها با تیمارهای محلول‌پاشی از نظر عملکرد دانه و روغن، سرعت رشد گیاه، شاخص سطح برگ و دوام سطح برگ تفاوت معنی-داری وجود داشت. محلول‌پاشی با غلظت 10 در هزار در مرحله ساقه‌رفتن + قبل از گل‌دهی، بیشترین عملکرد دانه (7/4221 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (1/1771 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود. شاخص برداشت روغن در تیمارهای محلول‌پاشی نسبت به هر دو شاهد 3/15% بیشتر بود. بیشترین شاخص سطح برگ (به‌ترتیب 9/6 و 6/5)، سرعت رشد گیاه (به‌ترتیب 2/15 و 3/14 گرم بر مترمربع در 10 روز- درجه رشد) و دوام سطح برگ (به‌ترتیب 1204 و 1029 سانتی‌مترمربع در 10 روز- درجه رشد) نیز در تیمارهای محلول-پاشی ده در هزار در زمان ساقه‌رفتن + قبل از گل‌دهی و 6 تا 8 برگی+ ساقه‌رفتن + قبل از گل‌دهی مشاهده شد. براساس نتایج این آزمایش، به نظر می‌رسد که محلول‌پاشی کود نیتروژن مکمل در مراحل انتهایی رشد گیاه (ساقه‌رفتن و گل‌دهی) کلزا باعث افزایش شاخص‌های رشد و کمک به افزایش شاخص برداشت روغن و محصول دانه در این گیاه می‌شود.

واژه‌های کلیدی: شاخص سطح برگ، عملکرد روغن، مدیریت مصرف کود

متن کامل [PDF 276 kb]   (2526 دریافت)