با توجه به وجود ژنوتیپ‌های با قدرت رشد کم (پاکوتاه) و زود بارده گردو در برخی نهالستان‌های گردو و اهمیت بالقوه این قبیل ژنوتیپ‌ها در تولید درختان مناسب برای کشت‌های متراکم و به منظور پی بردن به علل ژنتیکی کاهش قدرت رشد و زود باردهی برخی دانهال‌های بذری و نحوه توارث‌پذیری صفات مرتبط با قدرت رشد دو آزمون نتاج خانواده ناتنی با استفاده از گرده‌افشانی آزاد درختان مادری با قدرت رشد و باردهی متفاوت اجرا شد. براساس نتایج، از نظر ارتفاع نهال، قطر نهال، تعداد گره و طول میان گره، 45 روز پس از سبز شدن و نیز در آخر فصل رشد (نهال‌های یکساله) تفاوت معنی‌داری بین و درون خانواده‌های ناتنی وجود داشت. میزان وراثت‌پذیری برای صفات مورد مطالعه با دو روش واریانس بین خانواده و رگرسیون نتاج- والد متوسط تا بالا (88/0- 39/0) برآورد گردید که بیانگر ژنتیکی بودن و قابل توارث بودن این صفات است. هم‌چنین، هم‌بستگی مثبت معنی‌داری بین ارتفاع نهال و سایر اجزای قدرت رشد مشاهده شد. برای استفاده از مزایای متعدد پایه‌های کم رشد در کشت های متراکم گردو اجرای یک برنامه به‌نژادی مبتنی برگزینش دوره‌ای همزمان برای صفت پاکوتاهی و سهل ریشه‌زایی (انتخاب کلون های پاکوتاه یا نیمه پاکوتاه و سهل ریشه‌زا) پیشنهاد می‌شود. هم‌چنین در برنامه‌های به نژادی با توجه به هم‌بستگی بالا بین ارتفاع نهال و سایر صفات گزینش دانهال‌های پاکوتاه بر مبنای اندازه‌گیری ارتفاع نهال توصیه می‌شود.

واژه‌های کلیدی: پایه‌های رویشی، قدرت رشد، کشت متراکم، کلون، گردو، گزینش دوره‌ای

متن کامل [PDF 191 kb]   (1237 دریافت)