سیر (Allium sativum L.) به‌دلیل عقیم بودن، توانایی تولید بذر را ندارد. جهت مطالعه گل‌دهی و تعیین باروری دانه گرده، تعداد 68 هم‌گروه سیر از نقاط مختلف ایران جمع‌آوری و در سال‌های زراعی 90-1389 و 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه همدان مورد بررسی قرار گرفتند. برای تشخیص باروری گرده در هم‌گروه‏های سیر ایرانی از نشانگر اختصاصی RAPD، آزمون‌ جوانه‌زنی دانه گرده، تشخیص زنده بودن گرده توسط استوکارمین و کاشت میوه و کیسه جنینی در محیط‌های کاشت مصنوعی استفاده گردید. نتایج نشان داد تعداد 37 هم‌گروه‌ سیر ایرانی توانایی ایجاد ساقه گل‌دهنده و تولید گل‌آذین را داشتند. رنگ پذیری دانه‌های گرده با استفاده از استوکارمین در محدوده‌ای بین حداقل 5/0 تا حداکثر 20 درصد قرار گرفت که نشانگر عدم زنده بودن دانه‌های گرده می‌باشد. عدم تشکیل دو نشانگر ویژه OPJ121300 و OPJ121700 در همه هم‌گروه‌ها و عدم رشد دانه گرده در محیط کشت، عقیمی دانه گرده را در هم‌گروه‌های سیر ایرانی به‌کار رفته در این آزمایش ثابت نمود. زنده ماندن میوه و کیسه جنینی به‌مدت بیش از دو ماه در محیط کشت، می‌تواند نشان‌دهنده سلامت و توانایی آنها برای انجام لقاح با دانه گرده زایا باشد.

واژه‌های کلیدی: استوکارمین، عقیمی، گرده های نابارور، نشانگر، RPAD

متن کامل [PDF 336 kb]   (1414 دریافت)