با توجه به وابستگی شدید کشور به واردات روغن گیاهی مصرفی و ضرورت استفاده از کودهای زیستی و آلی به‌جای کودهای شیمیایی جهت تغذیه بهینه محصولات زراعی و نیل به کشاورزی پایدار، آزمایش مزرعه ای در سال 89 - 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ساعتلوی ارومیه در قالب کرت‌های یک‌بار خرد شده با طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به‌اجرا درآمد. در این بررسی فاکتور اصلی (A) شامل کودهای مصرفی (a1 = شاهد؛ بدون مصرف N، a2 = مصرف N ، a3 = نیتروکسین + N ، a4 = فسفاته بارور 2 + N، a5 = نیتروکسین + فسفاته بارور 2 + N) و فاکتور فرعی (b) شامل پنج لاین‌ بزرک (b1 = 26-97، b2 = 14-97، b3 = 3-97، b4 = 21-97، b5 = 19-97) بود. در این بررسی صفات تعداد ساقه‌های فرعی، وزن برگ، وزن کپسول در ساقه اصلی، وزن کپسول در ساقه فرعی، عملکرد دانه، درصد روغن و پروتئین اندازه‌گیری و یا محاسبه شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که فاکتور اصلی (کودهای مصرفی) بر روی کلیه ی صفات مورد مطالعه تأثیر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد داشت. هم‌چنین فاکتور فرعی (ارقام کتان) و اثر متقابل بین دو فاکتور نیز بر روی تمامی صفات مورد بررسی به‌جز درصد پروتئین، از لحاظ آماری تأثیر معنی داری داشتند. بنا به نتایج به‌دست آمده، بیشترین عملکرد دانه (4781 کیلوگرم در هکتار) و روغن دانه (5/36 درصد) از مصرف کودهای نیتروکسین + فسفاته بارور 2 + N به‌صورت توأم با ارقام 14 - 97 و 3 - 97 به‌دست آمد که می‌توان در جهت افزایش عملکرد گیاه بزرک مؤثر باشد. بنابراین، کاربرد کودهای زیستی نیتروکسین و فسفاته بارور2 می‌تواند‌ با اصلاح خواص فیزیکی و شیمیایی خاک در افزایش عملکرد کمی و کیفی بزرک مؤثر باشد.

واژه‌های کلیدی: بزرک، نیتروکسین، فسفاته بارور 2، عملکرد دانه، روغن

متن کامل [PDF 1209 kb]   (1910 دریافت)