مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

به‌منظور تعیین مناسب‌ترین تناوب دوگانه و میزان نیتروژن از نظر شاخص‌های کارآیی نیتروژن در سال زراعی 92 - 1391 در ایلام آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی در 6 سطح شامل گیاهان (پرکو، بوکو، شبدر برسیم، تربچه روغنی و ترکیب سه گیاه رامتیل، فاسلیا، شبدر برسیم) و آیش و فاکتور فرعی کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، توصیه کودی، 50% کمتر و 50% بیشتر از توصیه کودی) در نظر گرفته شد. بیشترین و کمترین عملکرد اقتصادی به‌ترتیب به تناوب
پرکو - گندم و تناوب آیش: گندم تعلق داشت. نتایج آزمایش نشان داد که تناوب زراعی و کود نیتروژن‌دار و اثر متقابل آنها تأثیر معنی‌داری بر کارآیی جذب، بهره‌‌‌‌‌‌‌‌‌وری و مصرف نیتروژن داشت. بیشترین و کمترین کارآیی مصرف نیتروژن به‌ترتیب در تناوب تربچه‌روغنی - گندم (63/24 کیلوگرم بر کیلوگرم) و تناوب آیش - گندم (92/10 کیلوگرم بر کیلوگرم) مشاهده شد، بالا بودن کارآیی مصرف نیتروژن در تناوب تربچه‌روغنی - گندم ناشی از کارآیی بهره‌وری بالای نیتروژن در این تناوب بود. بیشترین و کمترین کارآیی بهره‌وری نیتروژن به‌ترتیب در تناوب تربچه‌روغنی - گندم (56/25 کیلوگرم بر کیلوگرم) و آیش - گندم (09/15 کیلوگرم بر کیلوگرم) مشاهده گردید. تناوب
پرکو - گندم با مصرف نیتروژن در حد توصیه کودی برای گندم به‌علت عملکرد اقتصادی و کارآیی مصرف و جذب نیتروژن بالا، مناسب‌تر از سایر تناوب‌ها ارزیابی شد.