مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

عوامل مختلفی شامل شرایط آب‌و‌هوایی، نوع پایه، شرایط خاک، عوامل زمین‌شناسی، تغذیه گیاه و آبیاری بر کمیت و کیفیت میوه پرتقال اثر می‏گذارند. در این تحقیق ارتباط ویژگی باغ‌های منطقه داراب و خاک و عناصر برگ پرتقال با کیفیت میوه پرتقال واشنگتن ناول (Citrus sinensis L. Osbeck) بررسی شد. در قالب یک طرح بلوک‌ کامل تصادفی از شش منطقه در شهرستان داراب نمونه‌برداری خاک، میوه و برگ به‌‌صورت تصادفی صورت گرفت. پس از نمونه‌برداری از خاک، ویژگی‌های‌ اراضی مانند وضعیت فیزیوگرافی، شیب زمین، مقدار سنگریزه، ارتفاع محل از سطح دریا، درصد شن، سیلت و رس، درصد ماده آلی، کربنات کلسیم، پ‌هاش و قابلیت هدایت الکتریکی و همچنین قابلیت استفاده نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و روی خاک تعیین شد. در میوه‎های نمونه‌برداری شده نیز ویژگی‏های مختلف کمّی و کیفی شامل وزن میوه، وزن پوست، وزن گوشت، ضخامت پوست، طول، قطر و میزان گرانوله شدن میوه‏ها، شاخص طعم، درصد قند و اسید آب میوه اندازه‎گیری شد. در نمونه‌های برگ نیز مقدار نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و روی اندازه‌گیری شد. این پژوهش به‌صورت نمونه‌برداری تصادفی با سه تکرار برای هر باغ و هر تکرار شامل یک اصله درخت انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که وزن میوه در مناطق مورد مطالعه با درصد شیب زمین، پ‌هاش، قابلیت هدایت الکتریکی، مقدار ماده آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم خاک و پتاسیم برگ ارتباط معنی‌داری دارد. ضخامت پوست میوه ارتباط مثبت و معنی‌داری با شیب زمین، قابلیت هدایت الکتریکی، مقدار ماده آلی، سیلت، رس و نیتروژن، فسفر و روی خاک و نیتروژن و پتاسیم برگ و ارتباط منفی معنی‌داری با مقدار سنگریزه و شن نشان داد. ارتباط بین گرانوله شدن میوه با کربنات کلسیم، سنگریزه، ماده آلی و پتاسیم خاک معنی‌دار بود. نسبت قند به اسید آب میوه ارتباط منفی با درصد سیلت، کربنات کلسیم خاک و پتاسیم برگ داشت. به‌طورکلی ویژگی‌های خاک اثرات مهمی بر ویژگی‌های کیفی میوه داشته و به‌نظر می‌رسد نقش بافت، ماده آلی، پ‌هاش، فسفر و پتاسیم بیشتر از سایر ویژگی‌ها باشد.