مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

در یک مطالعه دو ساله مزرعه‌ای تأثیر غلظت و زمان محلول‌پاشی سالیسیلیک‌ اسید برای بهبود رشد گیاه جو تحت دو شرایط غیر شور و شور (به‌ترتیب 2 و 12 دسی‌زیمنس برمتر) در یک آزمایش کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سال‌های93 - 1391 در مرکز ملی تحقیقات شوری بررسی شد. تیمارهای سالیسیلیک ‌اسید (یازده تیمار) شامل یک تیمار بدون محلول­پاشی و ده تیمار محلول­پاشی با غلظت­های 35/0، 70/0، 05/1، 40/1 و 75/1 میلی‌مولار و اعمال در زمان­های پنجه‌زنی + ساقه‌روی + ظهورسنبله یا ساقه‌روی + ظهورسنبله بود. اگرچه تنش شوری با کاهش اجزای عملکرد منجر به کاهش معنی‌دار عملکرد دانه گردید، با این حال عملکرد دانه بوته‌های جو تحت‌تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک ‌اسید به‌میزان قابل توجهی افزایش یافت. این اثر مثبت احتمالاً به‌دلیل تأثیر سالیسیلیک ‌اسید بر تعداد دانه در سنبله بود. متوسط عملکرد دانه در غلظت­های صفر، 35/0، 70/0، 05/1، 40/1 و 75/1 میلی‌مولار سالیسیلیک ‌اسید در شرایط غیر شور به­ترتیب 1/496، 7/539، 5/538، 8/553، 4/517 و 3/501 گرم در مترمربع و در شرایط شور به‌ترتیب 2/189، 5/212، 1/219، 9/206، 3/200 و 3/182 گرم در مترمربع بود. با توجه به معنی‌داری همبستگی منفی بین سدیم با عملکرد دانه، نقش تعدیل‌کنندگی سالیسیلیک‌ اسید برای اثرات منفی شوری می‌تواند با اثر مثبت آن در کاهش غلظت سدیم در ارتباط باشد. بهترین تیمار را می‌توان محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید با غلظت 05/1 میلی‌مولار برای شرایط غیر شور و با غلظت 70/0 میلی­مولار برای شرایط شور در دو مرحله ساقه‌روی + ظهور سنبله دانست که به‌ترتیب باعث افزایش 6/16 و 6/18 درصدی عملکرد دانه شدند. نتایج این پژوهش بیان داشت که غلظت‌ یا دفعات زیاد محلول‌پاشی نه تنها موجب بهبود تأثیر نمی‌شود، بلکه می‌تواند اثرات منفی نیز به‌همراه داشته باشد.