مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Espanani S, Majidi M M, Saeidi G, Alaei H, Rezaei V. Evaluation of Agronomic Traits and Drought Tolerance of Safflower Lines Derived from Three Inter-Specific Crosses. Journal of Crop Production and Processing 2021; 10 (4) :1-16
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-2955-fa.html

تنوع ژنتیکی در گونه اهلی گلرنگ برای تحمل به خشکی و صفات زراعی به‌دلیل فرسایش ژنتیکی محدود است. استفاده از گونه‌های وحشی به‌عنوان منابع ارزشمند برای بهبود تحمل به تنش‌های غیرزیستی همواره مورد توجه بوده است. در این مطالعه گونه اهلی (Carthamus tinctorius) با دو گونه وحشی (گونه‌های C. oxyacanthus و C. palaestinus) تلاقی داده شد (سه تلاقی دو بدو) و ژنوتیپ‌های حاصل تا نسل پنجم خالص‌سازی شدند. سپس مجموع 159 ژنوتیپ گلرنگ حاصل از سه تلاقی بین‌گونه‌ای طی سال‌های 1395-1394 و 1396-1395 از نظر صفات زراعی و تحمل به خشکی در مزرعه دانشگاه صنعتی اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برای اکثر صفات زراعی و عملکردی تنوع قابل ملاحظه‌ای بین گونه‌های والدی و نیز بین و درون لاین‌های هر سه تلاقی وجود داشت. گونه‌های C. tinctorius و C. palaestinus بیشترین مقدار عملکرد دانه را در هر دو محیط نرمال و تنش خشکی نشان دادند. در شرایط آبیاری نرمال تلاقی لاین‌های گونه اهلی با C. palaestinus بیشترین عملکرد دانه را به‌خود اختصاص داد و از نظر سایر صفات زراعی مانند قطر غوزه، تعداد دانه در غوزه و عملکرد روغن نیز این جمعیت نسبت به دو جمعیت دیگر برتری داشت. در شرایط خشکی هر سه جمعیت پتانسیل خوبی برای تحمل به خشکی نشان دادند که از به ارث رسیدن مقاومت از دو والد وحشی ناشی می‌شود. تفکیک یافته‌های متجاوز برتر از نظر تحمل به تنش خشکی در هر سه جمعیت شناسایی شدند. درنهایت نتایج نشان داد که می‌توان از نتایج این جمعیت‌ها برای اصلاح و افزایش عملکرد دانه و روغن برای ترویج این گیاه در مناطق خشک بهره برد.