مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Limouchi K. Effect of Planting Dates, Salinity and Moisture Regimes on Root Anatomical Traits, Yield and other Traits of Wheat, Chamran Cultivar in Khuzestan. Journal of Crop Production and Processing 2020; 10 (2) :137-155
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-2956-fa.html

این پژوهش، با هدف بررسی تأثیر تاریخ‌های مختلف کاشت (1397/8/10، 1397/9/10 و 1397/10/10) تحت عنوان عامل اصلی، سطوح مختلف شوری آب آبیاری (2، 7 و 12 دسی‌زیمنس بر متر) به عنوان عامل فرعی و دورهای مختلف آبیاری (شامل: 5 مرحله حساس دوره رشد، 2 مرحله جوانه¬زنی و گلدهی و بدون آبیاری) به‌عنوان عامل فرعی فرعی با سه تکرار به‎صورت کرت‌های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 98-1397 اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارهای تاریخ کاشت، شوری و دور آبیاری، همچنین اثر برهم‌کنش دو و سه عاملی بین آنها بر عملکرد دانه و صفات ریخت‌شناسی سطوح استوانه مرکزی، اپیدرم و مقطع عرضی ریشه معنی‌دار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به‌ترتیب با متوسط 6106/30 و 689/30 کیلوگرم در هکتار مربوط به تاریخ‌های کاشت 1397/9/10 و 1397/10/10، شوری 2 و 12 و همچنین 5 مرحله آبیاری و بدون آبیاری در طول دوره رشد به‌دست آمد. در صفات تعداد سنبله، تعداد دانه، وزن هزار دانه، طول سنبله و ارتفاع گیاه نیز با افزایش تنش شوری و کاهش دور آبیاری مقدار آنها کاهش یافت و این درحالی بود که کاشت تأخیری بیشتر از کاشت زودهنگام سبب کاهش عملکرد و اجزای آن شد. واکنش صفات آناتومیکی ریشه به تیمارهای مختلف از یک روند به‌نسبت ثابتی پیروی می‌کرد به‌نحوی که بیشترین مساحت استوانه مرکزی و مقطع عرضی ریشه مربوط به تاریخ کاشت 1397/9/10 درنتیجه سازگاری با شرایط بهینه و مساحت اپیدرم در تاریخ کاشت 1397/10/10 بود که می‌تواند به‌دلیل افزایش بافت مرده باشد. به‌همین دلیل در سایر تیمارها با افزایش دور آبیاری و کاهش شوری سطح صفات استوانه مرکزی و مقطع عرضی ریشه افزایش یافت ولی سطح اپیدرم به‌دلیل فضای کمتر برای توسعه با توجه به افزایش صفات پیشین کاهش پیدا کرد. عملکرد دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار را با سطح مقطع عرضی برگ (**0/396) دارا بود و به‌نظر می‌رسد با متمرکز کردن اهداف اصلاحی و به‌نژادی روی این صفت که می¬تواند درنهایت منجر به سازگاری مطلوب¬تر با شرایط تنش¬زا شود به افزایش عملکرد گندم امیدوار شد.