دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول ، kavehlimouchi@yahoo.com
چکیده: (2027 مشاهده)
این پژوهش، با هدف بررسی تأثیر تاریخهای مختلف کاشت (1397/8/10، 1397/9/10 و 1397/10/10) تحت عنوان عامل اصلی، سطوح مختلف شوری آب آبیاری (2، 7 و 12 دسیزیمنس بر متر) به عنوان عامل فرعی و دورهای مختلف آبیاری (شامل: 5 مرحله حساس دوره رشد، 2 مرحله جوانه¬زنی و گلدهی و بدون آبیاری) بهعنوان عامل فرعی فرعی با سه تکرار بهصورت کرتهای دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 98-1397 اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارهای تاریخ کاشت، شوری و دور آبیاری، همچنین اثر برهمکنش دو و سه عاملی بین آنها بر عملکرد دانه و صفات ریختشناسی سطوح استوانه مرکزی، اپیدرم و مقطع عرضی ریشه معنیدار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه بهترتیب با متوسط 6106/30 و 689/30 کیلوگرم در هکتار مربوط به تاریخهای کاشت 1397/9/10 و 1397/10/10، شوری 2 و 12 و همچنین 5 مرحله آبیاری و بدون آبیاری در طول دوره رشد بهدست آمد. در صفات تعداد سنبله، تعداد دانه، وزن هزار دانه، طول سنبله و ارتفاع گیاه نیز با افزایش تنش شوری و کاهش دور آبیاری مقدار آنها کاهش یافت و این درحالی بود که کاشت تأخیری بیشتر از کاشت زودهنگام سبب کاهش عملکرد و اجزای آن شد. واکنش صفات آناتومیکی ریشه به تیمارهای مختلف از یک روند بهنسبت ثابتی پیروی میکرد بهنحوی که بیشترین مساحت استوانه مرکزی و مقطع عرضی ریشه مربوط به تاریخ کاشت 1397/9/10 درنتیجه سازگاری با شرایط بهینه و مساحت اپیدرم در تاریخ کاشت 1397/10/10 بود که میتواند بهدلیل افزایش بافت مرده باشد. بههمین دلیل در سایر تیمارها با افزایش دور آبیاری و کاهش شوری سطح صفات استوانه مرکزی و مقطع عرضی ریشه افزایش یافت ولی سطح اپیدرم بهدلیل فضای کمتر برای توسعه با توجه به افزایش صفات پیشین کاهش پیدا کرد. عملکرد دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار را با سطح مقطع عرضی برگ (**0/396) دارا بود و بهنظر میرسد با متمرکز کردن اهداف اصلاحی و بهنژادی روی این صفت که می¬تواند درنهایت منجر به سازگاری مطلوب¬تر با شرایط تنش¬زا شود به افزایش عملکرد گندم امیدوار شد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى