با هدف شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در ژرم‌پلاسم برنج، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 70 ژنوتیپ برنج با منشاء کشورهای آسیای مرکزی و غربی به‌صورت گلدانی در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در سال 1399 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور- رشت اجرا شد. بر اساس نتایج سال اول، 19 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط بدون تنش و تنش خشکی در سال 1400 در مؤسسه تحقیقات برنج ایران (رشت) کشت و مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس شاخص‌های تحمل و حساسیت و نتایج تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌های برنج به دو گروه تفکیک و بر اساس مقایسه میانگین‌ها و انحراف از میانگین کل، ژنوتیپ‌های گروه دوم شامل شیرودی و ندا (ایران) Sela-Zodras و Shisham-Bagh-2014 (افغانستان) و Dijla (عراق) به‌عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به تنش شناخته شدند. همچنین با تجزیه بای‌پلات شش ژنوتیپ ندا و شیرودی (ایران)، D3 (عراق)، Sela-Zodras، Jalal Abad Indica-2014 و Shisham Bagh-2014 (افغانستان) و روش رتبه‌دهی هفت ژنوتیپ شیرودی، ندا و گیلانه (ایران)، Sela-Zodras، Jalal Abad Indica-2014، Shisham Bagh-2014 (افغانستان) و D3 (عراق) به‌عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی شناخته شدند. در مجموع بر اساس روش‌های تجزیه خوشه‌ای، بای‌پلات و رتبه‌دهی، ژنوتیپ‌های شیرودی و ندا (ایران)، Sela-Zodras و Shisham Bagh-2014 (افغانستان) به‌عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی شناخته شدند. بر اساس نتایج این آزمایش از ژنوتیپ‌ها منتخب یاد شده می‌توان در پیشبرد برنامه‌های اصلاحی و توسعه ارقام جدید برنج با تحمل بیشتر به تنش خشکی استفاده نمود.