علی اشرف امیری نژاد، مجید باقر نژاد،
دوره ۲، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۷۷ )
چکیده
در این تحقیق چگونگی کلسیمی شدن خاکها در شرایط نیمه خشک کرمانشاه و اثرات توپوگرافی بر روی فرآیند مذکور مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور بر اساس مطالعات خاکشناسی انجام شده، تعداد ۵ پروفیل انتخاب و پس از مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی، تغییرات کربنات کلسیم معادل آنها بررسی گردید. ردیف توپوگرافی مورد مطالعه شامل رسوبات آبرفتی و واریزههای بادبزنی شکل، دشتهای آبرفتی دامنهای، و فلاتهای قدیمی بوده و رژیمهای رطوبتی و حرارتی خاک منطقه نیز به ترتیب زریک و ترمیک میباشد. نتایج حاصله نشان میدهد که توزیع مجدد کربناتها و سیر تکامل خاکسازی در منطقه در چهار مرحله مجزا گروهبندی میشود، که در متن مقاله به آن پرداخته شده است. تجمع کربنات کلسیم در سولوم خاکهای مورد مطالعه نیز به دو شکل اصلی میباشد. یکی در بین لایههای شنی موجود در نیمرخ خاکهای با بافت ریز، که این تجمع در اثر تغییر ناگهانی بافت و کاهش نفوذپذیری صورت گرفته است، و دیگری در افقهای زیرین خاکهای با مواد مادری آهکی بوده است. بررسیهای مرفولوژیک نشان میدهد که علاوه بر انتقال کربناتها به شکل محلول و سوسپانسیون از افقهای بالایی، حرکت فیزیکی مواد ریز آهکی به افقهای زیرین نیز ممکن است در کلسیمی شدن خاکها موثر بوده باشد. به عبارت دیگر آهک ممکن است به شکل ذرات ریز از بین درز و شکاف ناشی از درصد بالای رسهای قابل انبساط انتقال یافته و در افقهای پایینی تجمع یابد. وجود کانیهای رسی ایلیت، کلریت، اسمکتیت و پالی گورسکیت توسط مطالعات مینرالوژی تشخیص داده شد. تغییر پدوژنیک ایلیت و کلریت موجب تشکیل اسمکتیت و پالی گورسکیت شده است.
سید احسان ساداتی، سید فضل الله عمادیان، حمید جلیلوند، جمشید مختاری، مسعود طبری،
دوره ۱۱، شماره ۴۱ - ( ۷-۱۳۸۶ )
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات برخی عوامل توپوگرافی در چگونگی پراکنش درختان نمدار و نحوه زادآوری این گونه درمنطقه "واز"، واقع در جنگلهای چمستان نور انجام گرفت. پس از تهیه نقشه توپوگرافی و شناسایی منطقه اقدام به نمونه برداری قطعات به صورت انتخابی شد. بر این اساس قطعات نمونه دایرهای ۱۰۰۰ متر مربعی مد نظر قرار گرفت طوری که حداقل ۳-۲ اصله درخت نمدار میانسال تا کهنسال درآن موجود باشد. مشخصههایی همانند ارتفاع از سطح دریا، شیب منطقه، جهت دامنه، اشکوب جنگل و آمیختگیهای درختی و زادآوری در این قطعات مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که متوسط قطر برابر سینه و ارتفاع درختان نمدار در این رویشگاه به ترتیب ۹/۳۶ سانتیمتر و ۲۳ متر است. همچنین معلوم شد که نمدار دامنه ارتفاعی۱۴۰۰-۱۲۰۰ متر، شیبهای۱۰۰- ۷۵ در صد و جهتهای شمال شرقی تا شرقی را بیشتر ترجیح میدهد و از تراکم بیشتری برخوردار میگردد. در این رویشگاه نمدار تشکیل چندین آمیختگی درختی با گونههای راش، ممرز و انجیلی میدهد که آمیختگی غالب، عمدتاً به صورت نمدار- راش ظاهر میشود. در اکثر آمیختگیهای درختی نمدار در اشکوب بالا قرار میگیرد. مشاهدات زادآوری نشان میدهد که نمدار اکثراً از طریق پاجوش تکثیر میشود.