مهدی مهرابی کوشکی، دوستمراد ظفری، بهرام شریف نبی،
دوره ۱۳، شماره ۴۷ - ( ۱-۱۳۸۸ )
چکیده
تأثیر کنترل‌کنندگی گونه‌های Trichoderma و عصاره تعدادی از گونه‌های گیاهان خانواده شب‌بو روی بسیاری از عوامل بیماری‌زای قارچی به اثبات رسیده است. در این تحقیق، در قالب یک طرح بلوک‌های کاملا" تصادفی تأثیر آرد خردل، Trichoderma koningi T۱۸، T. virens T۵۹، T. brevicompactum ۳۰ و T. harzianum T۵۶، مخلوط چهار‌جدایه تریکودرما، مخلوط چهار‌جدایه تریکودرما+آرد خردل و دو ماده بیولوژیک تریکودرمین بی و ساب‌تیلین روی کنترل سیاهک پنهان معمولی گندم ناشی از Tilletia laevis در مزرعه ارزیابی شد. بر مبنای شاخص آلودگی، تمام تیمار‌ها نسبت به شاهد که درصد خوشه‌های آلوده در آن ۵/۴۳ درصد بود، اختلاف معنی‌دار نشان دادند و باعث کاهش درصد آلودگی شدند (۰۱/۰P<). بیشترین تأثیر در کاهش بیماری مربوط به تیمارهای آرد خردل و مخلوط چهار‌جدایه تریکودرما+آرد خردل به ترتیب به میزان ۹/۸۹ و ۴/۸۷ درصد در مقادیر قابل کاربرد مزرعه‌ای بدون اثر جانبی بود. نتایج نشان می‌دهد که در مدیریت بیماری سیاهک پنهان معمولی گندم می‌توان با استفاده از بذرهای عاری از اسپور و استفاده از آرد خردل، آلودگی‌های محدود ناشی از مایه تلقیح خاکزاد را بدون استفاده از قارچ‌کش‌های شیمیایی کنترل نمود.
