۴۰ نتیجه برای شیر
محمود کلباسی، اکبر گندمکار،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۷۶ )
چکیده
شیرابه زباله که در فرآیند تبدیل زباله‌های شهری به کمپوست تولید می‌شود حاوی مقدار قابل ملاحظه‌ای مواد آلی، عناصر غذائی، املاح محلول و مقدار کمی از بعضی عناصر سنگین می‌باشد. اضافه کردن شیرابه زباله به خاک گرچه می‌تواند باعث ارتقاء سطح باروری خاک شود ولی در عین حال می‌تواند موجب شور و آلوده شدن خاک گردد. اثر شیرابه زباله بر عملکرد و جذب عناصر غذائی ضروری و عناصر سنگین به وسیله ذرت در یک آزمایش مزرعه‌ای در دو نقطه در اصفهان (زینل و لورک)، با سه تیمار اصلی (صفر، ۴۰۰ و ۸۰۰ تن شیرابه در هکتار) و دو تیمار فرعی (با آبشوئی و بدون آبشوئی)، در قالب طرح کرتهای یکبار خرد شده مطالعه شد. اضافه کردن شیرابه باعث کاهش سله و افزایش قابل ملاحظه جوانه زدن و رشد ذرت در کلیه مراحل نمو گیاه شد. عملکرد علوفه ذرت در اثر اضافه کردن شیرابه به خاک از ۴/۲ به ۱/۴ و ۳/۵ تن در هکتار در مزرعه زینل و از ۱/۸ به ۴/۱۳ و ۰/۱۵ تن در هکتار در مزرعه لورک، به ترتیب برای تیمارهای ۴۰۰ و ۸۰۰ تن شیرابه در هکتار نسبت به شاهد، افزایش یافت. انجام یک آبیاری اضافی قبل از کاشت (آبشوئی) نیز عملکرد را در مزرعه زینل (در مقایسه با کرتهای آبشوئی نشده) به طور معنیداری افزایش داد. کاربرد شیرابه در خاک همچنین باعث افزایش جذب ازت، فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی و مس به وسیله گیاه گردید. غلظت عناصر آهن، منگنز، روی، مس و کلر در بافت قسمت هوائی گیاه افزایش یافت ولی اثرات سمی این عناصر در ذرت مشاهده نگردید. از طرفی غلظت عناصر سرب، کادمیم، کروم، کبالت و نیکل در قسمت هوائی ذرت، در اثر اعمال تیمارهای شیرابه زباله، افزایش معنیدار نشان نداد. در این تحقیق مصرف شیرابه با کاهش پ-هاش و افزایش مواد آلی، هدایت الکتریکی و مقدار قابل جذب ازت، فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی و مس در خاک همراه بود. بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که شیرابه زباله دارای پتانسیل بالائی به عنوان کود آلی مایع بوده و می‌تواند جهت ارتقاء سطح باروری خاک، به ویژه در خاکهای غیرشور و برای گیاهان غیرحساس به شوری، مورد استفاده قرار گیرد.
ناهید خدائیان ، مرتضی زاهدی،
دوره ۳، شماره ۸ - ( ۳-۱۳۹۲ )
چکیده
به منظور بررسی تأثیر فاصله ردیف کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین رقم KSC۴۰۳ آزمایشی در سال ۱۳۸۶ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان به‌صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. دو فاصله ردیف (۶۰ و ۷۵ سانتیمتر) به‌عنوان فاکتور اصلی و چهار تراکم بوته (۵۰، ۷۰، ۹۰ و ۱۱۰ هزار بوته در هکتار) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با کاهش فاصله ردیف کاشت از ۷۵ به ۶۰ سانتیمتر، شاخص سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر ۱۰۰ دانه و عملکرد دانه تر به‌طور معنیدار افزایش یافت؛ ولی ارتفاع گیاهان کاهش یافت. اثر فاصله ردیف کاشت بر تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف و تعداد دانه در بلال معنیدار نبود. با افزایش تراکم بوته ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ و وزن خشک اندام هوایی در مترمربع افزایش یافت. تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، وزن تر ۱۰۰ دانه و عملکرد دانه تر در تراکم‌های ۹۰ و ۱۱۰ نسبت به تراکم های ۵۰ و ۷۰ هزار بوته در هکتار به-طور معنی داری کمتر بود. برهمکنش فاصله ردیف کاشت و تراکم بوته بر شاخص سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، تعداد دانه در بلال، وزن تر ۱۰۰ دانه و عملکرد دانه تر از نظر آماری معنی دار بود. در کلیه تراکم‌های کاشت، میزان عملکرد دانه تر در فاصله ردیف ۶۰ سانتیمتر نسبت به ۷۵ سانتی متر بیشتر بود. اما تفاوت بین دو فاصله ردیف در تراکم‌های ۵۰ و ۱۱۰ هزار بوته در هکتار معنیدار نبود. بیشترین عملکرد دانه تر (۳۳۹۴۰ کیلوگرم در هکتار) در فاصله ردیف ۶۰ سانتی متر و تراکم ۷۰ هزار بوته در هکتار و کمترین آن (۲۰۷۵۰ کیلوگرم در هکتار) در تراکم ۱۱۰ هزار و فاصله ردیف ۷۵ سانتی متر به‌دست آمد. با توجه به نتایج به‌دست آمده از این آزمایش، برای حصول حداکثر عملکرد تر دانه ذرت شیرین در شرایط آب و هوایی اصفهان، فاصله ردیف ۶۰ سانتی متر و تراکم ۷۰ هزار بوته در هکتار پیشنهاد می شود.
صغری حبیبی ، مجید مجیدیان،
دوره ۴، شماره ۱۱ - ( ۱-۱۳۹۳ )
چکیده
به منظور بررسی اثر منبع و مقدار کود نیتروژن بر عملکرد و کیفیت ذرت شیرین، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۸۹ با استفاده از طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان واقع در رشت اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل مقادیر و ترکیبات مختلف کود نیتروژن {شیمیایی (صفر، ۴۶، ۹۲ و ۱۳۸ کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره)، تلفیقی (۲۳ کیلوگرم نیتروژن از منبع اوره + ۱ تن ورمی کمپوست، ۴۶ کیلوگرم نیتروژن از منبع اوره + ۲ تن ورمی کمپوست و ۶۹ کیلوگرم نیتروژن از منبع اوره + ۳ تن در هکتار ورمی کمپوست) و کود زیستی (۲، ۴ و ۶ تن در هکتار ورمی کمپوست)} بود. اثر منبع و مقدار کود نیتروژن بر وزن تر بلال، عملکرد دانه کنسروی، میزان پروتئین دانه و ماده خشک قابل هضم معنیدار بود. با افزایش نیتروژن در تیمارهای شیمیایی، زیستی و تلفیقی، عملکرد (بلال تر و دانه)، مقدار پروتئین دانه و ماده خشک قابل هضم افزایش یافت. بیشترین عملکرد بلال تر در تیمار ۶۹ کیلوگرم نیتروژن + ۳ تن ورمی‌کمپوست معادل ۹/۱۴۵۹۵ کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک به‌ترتیب معادل ۵/۱۸۶۱۹ و ۳۵۹۳ کیلوگرم در هکتار در تیمار ۶۹ کیلوگرم نیتروژن + ۳ تن ورمی‌کمپوست مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان داد بهترین عملکرد و کیفیت دانه و علوفه ذرت شیرین، در روش تلفیقی و زیستی در شرایط آب و هوایی رشت و مناطقی با شرایط اقلیمی مشابه، مناسب‌تر خواهد بود.
سمیرا متاعی، رضا امیرنیا، مهدی تاجبخش ، بابک عبدالهی مندولکانی،
دوره ۴، شماره ۱۱ - ( ۱-۱۳۹۳ )
چکیده
به منظور بررسی اثرات آهن، روی و منگنز و روش مصرف آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ با ۴ تکرار انجام شد. فاکتورها شامل روش مصرف کود (مصرف خاکی و محلول‌پاشی) و نوع کودهای کم مصرف (بدون کاربرد کود به‌عنوان شاهد، کود سولفات روی، سولفات آهن، سولفات منگنز) بودند. نتایج نشان داد که، بر همکنش فاکتورهای آزمایشی بر ارتفاع بوته، قطر بلال، طول دانه، وزن هزار دانه، عملکرد زیستی و درصد پروتئین معنیدار بود. در بیشتر این صفات محلول‌پاشی آهن و روی نسبت به محلول‌پاشی منگنز برتری نشان داد. همچنین تحت تأثیر روش مصرف عناصرکم‌مصرف، محلول‌پاشی باعث افزایش ۲۵/۱۳%، ۳۸/۵% و ۸۴/۲۴% به‌ترتیب در تعداد دانه در بلال، عملکرد دانه و درصد قندهای محلول دانه نسبت به مصرف خاکی شد. به علاوه هر سه نوع کود به‌کار رفته باعث افزایش معنیدار درصد قندهای محلول دانه نسبت به شاهد شدند. براساس نتایج به‌دست آمده، استفاده از عناصر کم مصرف به‌صورت محلول‌پاشی نسبت به مصرف خاکی نتایج بهتری را نشان می‌دهد.
علی اصغر سراج،
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۸۰ )
چکیده
بررسی‌های مزرعه‌ای روی نحوه زیان‌رسانی گونه (Sesamia cretica Led. (Lepidoptera: Noctuidae و تأثیر آن در میزان کاهش محصول، در دو کولتیوار عمده و فراوان نیشکر منطقه، یعنی CP ۵۷-۶۱۴ و NCo ۳۱۰، طی سال‌های ۷۸-۱۳۷۷ در جنوب خوزستان انجام شد.
میانگین درصد گره و میان گره‌های آلوده (سوراخ شده توسط لارو آفت) در کولتیوار (۷/۳۰%) CP ۵۷-۶۱۴ بیشتر از کولتیوار (۲/۱۱%) Nco ۳۱۰ بود. میزان شکر حاصل از هر تن نی در کولتیوار NCo ۳۱۰ (کیلوگرم ۱۳۲ ) بیشتر از کولتیوار CP ۵۷-۶۱۴ (کیلوگرم۱۱۰ ) برآورد گردید. بر این پایه، در ازای هر ۱% ساقه‌های سوراخ شده و پوسیده ناشی از زیان آفت، شکر حاصل حدود ۱۱/۰ تن در هکتار کاهش می‌یابد. تأثیر غیرمستقیم زیان آفت بر دیگر عناصر شیره خام نیشکر نیز بحث شده است.
سید عطاءاله سیادت، عزیز کرملاچعب، حسین منجزی، قدرت اله فتحی، حسن حمدی،
دوره ۵، شماره ۱۵ - ( ۳-۱۳۹۴ )
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر فیلترکیک بر برخی صفات مرفوفیزیولوژیک و عملکرد ذرت شیرین بهاره (هیبرید SC ۴۰۳) در رژیمهای متفاوت آبیاری، آزمایشی در بهار سال ۱۳۹۱ در مزرعه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. رژیمهای متفاوت آبیاری (آبیاری پس از تخلیه ۲۵ (بدون تنش)، ۵۰ (تنش ملایم) و ۷۵ درصد رطوبت قابل استفاده خاک (تنش شدید) در کرتهای اصلی و فیلترکیک (صفر، ۱۰، ۲۰ و ۳۰ تن در هکتار) در کرتهای فرعی جای داده شدند. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی باعث افزایش میزان نشت الکترولیتی و مقدار پرولین برگ و کاهش ارتفاع بوته، محتوای نسبی آب، شاخص پایداری کلروفیل، وزن تر بلال و عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. بیشترین تأثیر تنش شدید بر میزان نشت و مقدار پرولین بود که باعث افزایش ۵۴ درصدی آنها گردید. همچنین تنش باعث کاهش ۲۱ و ۳۷ درصدی عملکرد بلال و دانه نسبت به شاهد شده است. از طرفی دیگر کاربرد فیلترکیک در شرایط بدون تنش باعث افزایش ارتفاع گیاه و عملکرد اقتصادی گیاه شد. اما در شرایط تنش شدید فیلترکیک باعث افزایش میزان نشت الکترولیتی و کاهش محتوای نسبی آب برگ و عملکرد گردید. در تنش شدید کاربرد ۳۰ تن فیلترکیک در هکتار باعث کاهش ۵/۱۴ و ۷/۱۰ درصد به‌ترتیب عملکرد تر بلال و دانه نسبت به تیمار بدون فیلترکیک شد و چنین نتیجه‌گیری شد که تأثیر مثبت فیلترکیک تنها در شرایط بدون تنش می‌باشد و در شرایط اعمال تنش خشکی حتی باعث کاهش عملکرد اقتصادی هم می‌گردد.
شهین قیصربیگی، علی‌اکبر رامین، فریبا امینی،
دوره ۵، شماره ۱۸ - ( ۱۱-۱۳۹۴ )
چکیده
امروزه استفاده از پوشش‌های خوراکی به‌دلیل تمایل مشتریان بر خریداری محصولاتی که تازگی و طراوت خود را حفظ می‌کنند، افزایش یافته است. زیست تخریب‌پذیری، ممانعت از تبادل گازهای تنفسی، کنترل تنفس میوهها و سبزیها، بازدارندگی از تبادل ترکیبات بودار و طعمدار و همچنین حفاظت محصول در مقابل صدمات مکانیکی از جمله مهم‌ترین مزایای پوشش‌های خوراکی می‌باشند. در این پژوهش تأثیر پوشش خوراکی کیتوزان بر حفظ کیفیت و عمر انبارمانی میوه لیمو شیرین با اندازهگیری شاخصهای فیزیکوشیمیایی میوهها اعم از سفتی بافت (پوست و گوشت)، اسید قابل تیتراسیون،pH ، مواد جامد محلول، ویتامین ث، درصد کاهش وزن، کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل مورد بررسی قرار گرفت. چهار تیمار از محلول کیتوزان استفاده گردید. نتایج نشان داد که کیتوزان اثر معنیداری بر تمامی شاخصهای اندازهگیری شده در سطح احتمال ۱ درصد داشت. میوههای تیمار شده با کیتوزان، در طی مدت انبار سرد، سفتی (پوست و گوشت)، ویتامین ث و اسیدیته قابل تیتراسیون بیشتری از میوههای شاهد دارا بودند. بیشترین سفتی مربوط به تیمار کیتوزان دو درصد (۷۹/۲۰ نیوتن) و کمترین سفتی (۴۲/۱۷ نیوتن) مربوط به شاهد بود. میوههای لیمو شیرین تیمار‌شده با کیتوزان ۲ درصد دارای کمترین درصد کاهش وزن (۹۵/۵ درصد) و بیشترین میزان مواد جامد محلول (۶/۱۰ درصد)، اسید آلی (۰۷۷/۰ گرم در صد میلی‌لیتر) و ویتامین ث (۴۴/۵۹ میلی‌گرم در صد میلی‌لیتر) بودهاند. براساس نتایج کلی این تحقیق تیمار کیتوزان ۲ درصد برای افزایش عمر قفسهای لیمو شیرین توصیه می شود.
امیرحسین خوشگفتارمنش، محمود کلباسی،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۱ )
چکیده
اثر باقیمانده شیرابه زباله بر گندم (Triticum aestivum)، پس از کشت برنج، در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار بررسی گردید. تیمارها عبارت بودند از باقیمانده مقادیر صفر، ۱۵۰، ۳۰۰ و ۶۰۰ تن در هکتار شیرابه زباله، و نیز یک تیمار کودی شامل اثر باقیمانده کودهای اوره، سوپرفسفات تریپل، سولفات پتاسیم و سولفات روی. برای اجرای طرح کرت‌هایی به ابعاد ۴×۴ متر با فواصل سه متر ایجاد، و اواخر خردادماه ۱۳۷۶، نشاهای برنج داخل کرت‌ها کاشته شد. کلیه مقادیر شیرابه و کودهای شیمیایی در کشت برنج به کرت‌ها افزوده، و اواخر مهرماه همان سال، پس از برداشت برنج، داخل همان کرت‌ها بذر گندم رقم روشن کاشته شد. در پایان دوره رشد گندم، عملکرد کاه و دانه و غلظت عناصر غذایی (پرمصرف و کم‌مصرف)، و نیز عناصر سنگین در کاه و دانه اندازهگیری گردید. باقیمانده شیرابه زباله، با افزایش مقادیر قابل جذب عناصر غذایی پرمصرف و کم‌مصرف در خاک، موجب افزایش معنیدار غلظت این عناصر در گیاه، و نیز افزایش عملکرد کاه و دانه گندم در مقایسه با شاهد گردید، به طوری که عملکرد دانه گندم از ۶۷/۱ تن در هکتار در تیمار شاهد به ۹۳/۳ تن در هکتار در تیمار ۶۰۰ تن در هکتار شیرابه افزایش یافت. اثر باقیمانده شیرابه زباله در خاک متناسب با میزان شیرابه مصرفی بود. ولی برای شناخت کامل آثار عناصر سنگین بر خاک، گیاه و محیط، پژوهش‌های بیشتری توصیه می‌گردد.
نسرین فرید، سید عطاءاله سیادت، محمدرضا قلمبران، محمدرضا مرادی تلاوت،
دوره ۷، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۹۶ )
چکیده
به‌منظور ارزیابی اثر کود اوره پوششدار بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین رقم سینگل کراس ۴۰۳ در شرایط کم آبیاری آزمایشی در تابستان سال ۱۳۹۴ در مزرعه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان به‌صورت نواری خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۴ تکرار انجام شد. عامل آبیاری در سه سطح (۱۰۰ درصد نیاز آبی، ۸۰ درصد نیاز آبی و ۶۰ درصد نیاز آبی محاسبه شده ذرت شیرین) در نوارهای طولی و کود نیتروژن پوششدار در شش سطح (شاهد بدون کود نیتروژن، کود اوره بدون پوشش، کود اوره با پوشش گوگردی، کود اوره با پوشش نشاسته، کود اوره با پوشش آگار و کود اوره با پوشش کیتین) در نوارهای عرضی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد اثر تیمار آبیاری و کود اوره پوششدار بر ارتفاع بوته، قطر بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، عملکرد بلال و عملکرد بیولوژیک در هکتار و شاخص برداشت با احتمال خطای یک درصد معنیدار بود. بیشترین ارتفاع بوته (۲۳/۱۵۳ سانتیمتر)، وزن هزار دانه (۵۱/۱۰۴ گرم)، عملکرد بلال در هکتار(۳/۹۸۵۳ کیلوگرم) و عملکرد علوفه تر در هکتار (۶/۱۲۴۷۱ کیلوگرم) در تیمار کود اوره با پوشش کیتین، بیشترین قطر بلال (۶۷/۴ سانتیمتر) و تعداد ردیف دانه در بلال (۲۲/۱۳) در تیمار کود اوره با پوشش آگار و بیشترین شاخص برداشت (۷۹/۴۵ درصد) در تیمار کود اوره با پوشش نشاسته مشاهده شد. همچنین بیشترین طول بلال، تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه کنسروی به‌ترتیب با میانگین ۶۵/۲۳ سانتیمتر ۸۳/۲۵ دانه و ۷۱۴۲ کیلوگرم در هکتار در ترکیب تیماری کود اوره با پوشش کیتین و آبیاری کامل مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان داد بهترین عملکرد و صفات مورفولوژیک در ذرت شیرین از پوششدار کردن کود اوره با پلیمرهای زیست تخریبپذیر به‌دست آمد.
مسعود علیخانی، امید فلاح‌پور، غلامرضا قربانی،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۳ )
چکیده
به منظور تعیین آثار جایگزینی جو با ضایعات ماکارونی در جیره گاوهای شیرده بر ماده خشک مصرفی، تولید و ترکیب شیر، بازده تبدیل خوراک و قابلیت هضم ماده خشک و مواد مغذی تعداد ۸ گاو هلشتاین (۴ گاو شکم اول و ۴ گاو چند شکم زاییده) در اواسط دوره شیردهی در قالب یک طرح مربع لاتین با دو مربع ۴×۴ و دوره‌های ۲۱ روزه (۱۶ روز عادت‌پذیری و ۵ روز نمونه‌برداری)، استفاده شدند. جیره‌های آزمایشی شامل جیره شاهد و جیره‌های ۲، ۳ و ۴ بودندکه به ترتیب حاوی ۰، ۱۵، ۳۰ و ۴۵ درصد ضایعات ماکارونی به جای جو بودند. جیره‌ها به صورت کاملاً مخلوط تهیه شدند و در ۳ وعده روزانه در اختیار گاوها قرار گرفتند. در پایان دوره عادت‌پذیری، نمونه‌برداری از خوراک و مدفوع به منظور تعیین ماده خشک و قابلیت هضم ظاهری، از ادرار برای تعیین pH و از شیر برای اندازهگیری مقدار تولید، درصد چربی، پروتئین، لاکتوز و مواد جامد بدون چربی شیر انجام شد.
دادهها نشان دادند که در هیچ یک از صفات مورد بررسی در گاوهای شکم اول، چند شکم و کل گاوها، اختلاف معنیداری در بین جیره‌ها دیده نشد. مقدار ماده خشک مصرفی، تولید شیر و بازده تبدیل خوراک در تمامی سطوح جایگزینی، بهبود غیر‌معنی‌داری را نسبت به جیره شاهد نشان داد. از نظر درصد چربی، پروتئین و کل مواد جامد شیر نیز کاهش غیر‌معنی‌داری در سطوح ۳۰ و ۴۵ درصد جایگزینی نسبت به جیره شاهد دیده شد. نتایج نشان داد که استفاده از ضایعات ماکارونی در گاوهای متوسط تولید تا سطح جایگزینی ۴۵ درصد به جای جو در اواسط دوره شیردهی، می‌تواند انرژی بیشتری را نسبت به جو برای گاوهای شیری فراهم سازد و تولید و ترکیب شیر را در حد سطوح قبل از جایگزینی نگه‌دارد.
محمد رضا دهقانی، محمد جواد ضمیری، ابراهیم روغنی، ضیاء‌الدین بنی هاشمی،
دوره ۸، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۳ )
چکیده
هـدف از انـجـام این پژوهـش، بررسـی تأثیـر فـرآوری با قـارچ Pleurotus sajor-caju بـر گـوارش پـذیـری تفـالـه شـیرین بـیان (Glycyrrhiza glabra L) بود. قارچ P. sajor-caju، روی دانه‌های گندم سترون شده، کشت داده شد و پس از دو هفته رشد، به تفاله شیرین بیان سترون درون کیسه‌های پلاستیکی دو کیلویی، افزوده شد. پس از دو هفته، (در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد) میسلیوم‌های قارچ، روی تفاله رشد کردند و مورد استفاده قرار گرفتند. ضرایب گوارش پذیری در۱۲ قوچ قزل اندازهگیری شد. فرآوری تفاله شیرین بیان با قارچ موجب افزایش میزان ماده خشک، پروتئین خام (CP) و عصاره بدون نیتروژن (NFE) شد ولی درصد خاکستر، دیواره سلولی (NDF) و لیگنین (ADL) کاهش یافت. درصد فیبر خام و دیواره سلولی بدون همی سلولز (ADF) تغییر معنیداری نشان نداد. کاهش اندکی در درصد چربی خام (سطح ۰۸/۰ درصد) دیده شد. میانگین ماده خشک مصرفی و گوارش پذیری ماده خشک در گروه تغذیه شده با تفاله شیرین بیان فرآوری شده، به گونه معنیداری بیشتر از گروه شاهد بود. ضرایب گوارش پذیری پروتئین خام، فیبر خام، ماده آلی، چربی خام، عصاره بدون نیتروژن، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز و لیگنین و مجموع مواد غذایی گوارش پذیر (TDN)، برای تفاله فرآوری شده، به طور معنیداری بیشتر از گروه شاهد بود. به‌طور کلی، فرآوری با قارچ P. sajor-caju، کیفیت، ارزش غذایی و گوارش پذیری تفاله شیرین بیان را به‌طور معنیداری افزایش داد(۰۵/p<۰) ولی، مشکل پرورش قارچ روی تفاله سترون نشده، کاربرد این روش در سطح گسترده را مشکل می‌کند.
محسن باباشاهی، غلامرضا قربانی، حمید رضا رحمانی،
دوره ۸، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۳ )
چکیده
هدف از این بررسی ارزیابی وضعیت تغذیه‌ای گاوداری‌های اصفهان و همچنین بررسی وجود یا عدم وجود رابطه بین نیتروژن اوره شیر و باروری در نخستین تلقیح پس از زایمان بود. بدین منظور نمونه‌های شیر وخون به ترتیب از ۲۹۰ و۱۷۰ رأس گاو شیری هلشتاین از ۹ گاوداری صنعتی جمع آوری شد. نمونه‌های مواد غذایی نیز برای تعیین رابطه بین نیتروژن اوره شیر و درصد پروتئین و انرژی تخمینی جیره جمع‌آوری شد. محاسبه رابطه بین نیتروژن اوره خون و شیر با استفاده از رگرسیون ساده خطی نشان داد که یک رابطه بسیار نزدیکی بین این دو وجود دارد. همچنین، روابط رگرسیونی نشان می‌دهد که درصد پروتئین جیره و نسبت پروتئین به انرژی تخمینی جیره به ترتیب تنها ۷ و۱۰ درصد از تغییرهای نیتروژن اوره شیر را توجیه می‌کند. علت پایین بودن ضریب تبیین، احتمالاً به‌دلیل مدیریت تغذیه‌ای نامطلوب و نوسانات ترکیب‌های جیره در روزهای مختلف بوده است. برای تعیین رابطه نیتروژن اوره شیر و باروری از رگرسیون لجستیک استفاده شد. یک رابطه منفی منحنی شکلی بین نیتروژن اوره شیر و احتمال آبستنی در اولین تلقیح وجود داشت، به‌طوری‌که احتمال آبستنی گاوها با غلظت نیتروژن اوره شیر ۵/۱۶ تا ۱۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بیشتر از گاوها با نیتروژن اوره شیر کمتر از ۵/۱۶ و یا بیشتر از ۱۹ میلی گرم در دسی‌لیتر بود. احتمال آبستنی گاوهای با نیتروژن اوره شیر ۵/۱۶ تا ۱۹ میلی‌گرم در دسی لیتر ۹۴/۱ برابر گاوهای با نیتروژن اوره شیر کمتر از ۱۴ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و ۶۳/۱ برابر گاوهای با نیتروژن اوره شیر ۱۴ تا ۵/۱۶ میلی‌گرم در دسی لیتر بود.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه نیتروژن اوره شیر ابزار مناسبی برای مدیریت تغذیه‌ای گاوهای شیری است، ولی به‌عنوان یک ابزار برای کنترل بازده تولید مثلی مناسب نمی‌باشد.
حمید عزت پناه، محمد رضا احسانی، حسن لامع،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۸۴ )
چکیده
در این بررسی، مشخصات ظاهری و برخی از ویژگیهای میسل‌های کازئینی(Casein Micelles) در شیرخام وپاستوریزه با استفاده از میکروسکوپ‌های الکترونی نگاره (SEM)(Scanning Electron Microscope) و گذاره (TEM)( Transmission Electron Microscope) مورد مطالعه قرار گرفت. از این دو میکروسکوپ برای ارزیابی تغییرات انجام شده در میسل‌های کازئینی در pH ایزوالکتریک (Isoelectric Point pH) آنها (۶/۴=pH ) در شیرهای خام و پاستوریزه اسیدی شده، استفاده شد. نمونه‌های مورد آزمایش به طور تصادفی از پایلوت پژوهشی گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران انتخاب شدند. در این پایلوت، پاستوریزاسیون شیر به روش کند (Low Temperature Long Time) ( L.T.L.T) صورت گرفت. نمونه‌های مذکور هر یک به دو بخش تقسیم شده و به یک بخش محلول اسید لاکتیک ۹% تا رسیدن به۶/۴=pH افزوده شد و سپس مراحل آماده سازی نمونه‌ها برای بررسی‌های میکروسکوپی انجام گردید. نتایج به دست آمده از مطالعه شکل میسل‌ها در نمونه‌های اسیدی نشده با میکروسکوپ‌های الکترونی نگاره و گذاره نشان دهنده ساختمان مدور میسل‌های کازئینی با سطحی یک‌نواخت و به صورت منفرد بود که با نتایج مطالعات مشابه قبلی مطابقت داشت. البته این همگونی ساختاری در مورد میسل‌های شیرخام کامل‌تر بود. در مورد نمونه‌های اسیدی شده حالت توده‌ای(Aggregate) میسلی در هر دو نمونه شیرخام و پاستوریزه به وضوح مشاهده شد و علت آن خنثی شدن بارهای الکتریکی هم‌نام درpH ایزوالکتریک کازئین‌ها و خروج فسفات کلسیم میسلی تشخیص داده شد. مطالعات انجام شده با هر دو نوع میکروسکوپ الکترونی تأیید کننده یکدیگر بودند و تا حدی با استفاده از آنها آثار فرایند حرارتی در افزایش قطر میسل در نمونه مربوط به شیرپاستوریزه دیده شد.
محمدحسین نظافت، ایمان محمودی، محمدجواد فریدونی، محمدحسن فلاح،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۵-۱۳۹۸ )
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کود نیتروژن و کمپوست زباله شهری بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت برخی عناصر دانه ذرت شیرین، آزمایشی به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زرقان- فارس در سال ۱۳۹۳ اجرا شد. عامل اصلی آزمایش شامل کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، ۷۵، ۱۵۰ و ۲۲۵ کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و عامل فرعی شامل کمپوست زباله شهری در چهار سطح (۱۵، ۳۰، ۴۵ و ۶۰ تن کمپوست در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که کود نیتروژن و کود کمپوست باعث افزایش صفات تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بوته و وزن هزار دانه شد. بیشترین عملکرد بلال و دانه کنسروی به‌ترتیب معادل ۲۱۲۰۰ و ۱۰۱۴۰ کیلوگرم در هکتار در تیمار کاربرد ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن به‌همراه ۴۵ تن کمپوست در هکتار به‌دست آمد. با افزایش سطوح کود نیتروژن، میزان نیتروژن دانه بهبود یافت. همچنین با افزایش سطوح کود کمپوست، میزان نیتروژن، فسفر و پتاسیم دانه افزایش یافت. استفاده از کودهای نیتروژنه به‌صورت تلفیقی با کمپوست، می‌تواند به‌عنوان روشی مناسب برای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و خطرات ناشی از استفاده بی‌رویه آن باشد، به‌طوری که تیمار ۷۵ کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌همراه ۴۵ تن کمپوست با تولید ۹۲۰۰ کیلوگرم دانه کنسروی در هکتار، اختلاف معنیداری با تیمار ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌همراه ۶۰ تن کمپوست نداشت. بنابراین با افزودن ۴۵ تن کمپوست در هکتار می‌توان میزان مصرف کود نیتروژنه را به ۷۵ کیلوگرم در هکتار کاهش داد.
محمدرضا احسانی، حمید عزت پناه، حسن لامع،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۴ )
چکیده
در این بررسی تغییرات میکروسکوپی میسل‌های کازئینی (Casein Micelles) شیرخام و شیرپاستوریزه به وسیله میکروسکوپ الکترونی نگاره ((Scanning Electron Microscope (SEM) و گذاره ( Transmission Electrom Microscope ) بررسی گردید. به منظور پاستوریزاسیون شیر از روش کند ((Low Temperature long Time (L.T.L.T) ( دمای ۶۳ درجه سانتیگراد و زمان ۳۰ دقیقه) استفاده شد. نمونه‌های شیرخام و پاستوریزه از پایلوت پژوهشی دانشکده کشاورزی تهیه و هر یک از آنها به دو قسمت تقسیم شدند. بخش نخست به طور مستقیم مراحل آماده سازی برای مطالعه با میکروسکوپ‌های الکترونی نگاره و گذاره را گذراند، در حالی که بخش دوم از نمونه‌های شیرخام و شیرپاستوریزه در دمای ۲ درجه سانتیگراد تحت تأثیر مایه پنیر قرار گرفته و پس از نگه‌داری در این دما به مدت ۲۴ساعت، پس از انـجام مـراحل آماده سازی برای مطالعه با میکروسکوپ‌های الکترونی نگاره و گذاره، مورد مطالعه و تصویر برداری قرار گرفت. تصاویر تهیه شده نمونه‌های مختلف، به ویژه در نمونه‌های شیرخام، نشان دادند که در حالت طبیعی میسل‌های کازئینی دارای ساختمانی کروی و منظم با سطحی صاف و به صورت منفرد می‌باشند. در حالی که در نمونه‌هایی که در سرما تحت تأثیر مایه پنیر قرار گرفتند، نوعی حالت کشیدگی پدید می‌آید که علت این پدیده را می‌توان با تغییرات ساختـاری انجـام شده به دنبـال عـمل آنزیم رنین (Rennin) بر روی پیوند معینی در ساختمان کاپا- کازئین و احتمالاً خارج شدن نسبی بتا-کازئین( Caseinβ) از ساختمان میسلی و هم چنین بخشی از کلسیم کلوئیدی موجود در ساختمان میسل‌های کازئینی مرتبط دانست. شکل‌های مربوط به میسل‌های کازئینی در شیر پاستوریزه نشان می‌دهند که شرایط حرارتی پاستوریزاسیون بر اندازه میسل‌ها تأثیر داشته و ابعاد آنها را در مقایسه با میسل‌های کازیینی در شیرخام بزرگ‌تر نموده است.
سید رضا میرایی آشتیانی، پویا زمانی، علی نیکخواه، محمد مرادی شهر بابک، عباسعلی ناصریان، فریدون اکبری،
دوره ۹، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۴ )
چکیده
در پرورش گاوهای شیری، بهبود بازده خوراک از نظر اقتصادی دارای اهمیت بالایی است. در این بررسی پارامترهای ژنتیکی بازده خالص انرژی برای تولید شیر و ارتباط آن با صفات تولید شیر، شیر تصحیح شده برای ۲/۳ درصد چربی، وزن بدن، درآمد ناخالص و درآمد منهای هزینه خوراک با استفاده از ۲۵۸۹ رکورد ماهانه از ۷۲۳ گاو شیرده در سه گله مورد بررسی قرار گرفت. نیازهای مختلف انرژی حیوان با استفاده از مدل‌های انجمن ملی تحقیقات (NRC) برآورد گردید. عوامل مؤثر بر صفات مختلف به وسیله یک مدل خطی تعمیم یافته تعیین شدند. پارامترهای ژنتیکی صفات مختلف با روش حداکثر درست‌نمایی محدود شده بی‌نیاز از مشتق‌گیری (DFRNL)، به‌صورت تجزیه چند صفتی برآورد شد. مدل‌های حیوانی حاوی عوامل ثابت گله ـ سال ـ فصل، دوره زایش، مرحله شیردهی، ضرایب تابعیت هر صفت از سطوح پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه و انرژی متابولیسمی جیره و عوامل تصادفی ژنتیک افزایشی، دایم محیطی و باقیمانده بودند. وراثت‌پذیری صفات تولید شیر، شیر تصحیح شده برای ۲/۳ درصد چربی، وزن بدن، بازده خالص انرژی، درآمد ناخالص و درآمد منهای هزینه خوراک، به‌ترتیب ۳۱/۰، ۳۲/۰، ۳۰/۰، ۳۴/۰، ۲۴/۰، و ۲۹/۰ برآورد شد. نتایج این بررسی نشان داد که در صورت وجود امکانات لازم، انتخاب مستقیم برای بازده خالص انرژی می‌تواند سبب بهبود ژنتیکی بازده خوراک شود. هم چنین، به‌نظر می‌رسد که انتخاب بر اساس تولید شیر تصحیح شده برای چربی از مؤثرترین روش‌های انتخاب غیرمستقیم برای بهبود بازده خوراک و عملکرد اقتصادی در گاوهای شیری باشد.
محمد حقانی نیا، عبدالله جوانمرد، سارا ملاعلی عباسیان،
دوره ۹، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
به‌منظور ارزیابی کیفیت علوفه در کشت مخلوط جو و خلر با کاربرد قارچ Glomus intraradices، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۱۰ تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال ۱۳۹۶ اجرا شد. تیمارها شامل الگوهای مختلف کشت (کشت خالص جو، کشت خالص خلر، ۷۵ درصد خلر+ ۲۵ درصد جو، ۵۰ درصد خلر+ ۵۰ درصد جو و ۲۵ درصد خلر+ ۷۵ درصد جو) در حالت تلقیح و عدم تلقیح با قارچ بودند. نتایج نشان داد بیشترین میزان کربوهیدرات محلول در آب (WSC) و فیبرخام (CF) علوفه در الگوهای کشت خالص جو تلقیح‌شده، خالص جو تلقیح‌نشده و الگوی ۲۵ درصد خلر + ۷۵ درصد جو تلقیح‌نشده به‌دست آمد. همچنین بالاترین میزان دیواره سلولی بدون همی‌سلولز (ADF) و دیواره سلولی (NDF) به کشت‌های خالص جو تلقیح‌نشده و جو تلقیح‌شده تعلق داشت. اما کمترین میزان ADF و NDF به کشت‌های خالص خلر تلقیح‌شده و خلر تلقیح‌نشده مربوط بود. بنابراین بالاترین میزان ماده خشک مصرفی (DMI)، کل ماده مغذی قابل هضم (TDN)، قابلیت هضم ماده خشک (DDM)، انرژی ویژه شیردهی (NEL) و ارزش نسبی تغذیه‌ای (RFV) در کشت خالص خلر تلقیح‌شده به‌دست آمد. علاوه‌بر این، تلقیح با قارچ مایکوریزا کیفیت علوفه را از طریق کاهش NDF و ADF و افزایش DMI، TDN، NEL، DDM و RFV بهبود بخشید. به‌طور کلی، بر اساس شاخصهای کیفی، علوفه حاصل از کشت خالص خلر تلقیح‌شده با قارچ به‌عنوان علوفه ممتاز (Prime) در نظر گرفته شد.
عبدالله جوانمرد، مصطفی امانی ماچیانی، محسن جانمحمدی،
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
به‌منظور بررسی کمّیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط سویا با سورگوم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی ۱۳۹۵ اجرا شد. فاکتور اول شامل الگوهای مختلف کشت در هشت سطح (کشت خالص سویا با تراکم‌های ۴۰ و ۵۰ بوته در مترمربع، کشت خالص سورگوم با تراکم‌های ۱۰ و ۱۵ بوته در مترمربع و کشت مخلوط دو گیاه با تراکم‌های ذکر شده) و فاکتور دوم شامل عدم کاربرد و کاربرد تلفیقی کودهای زیستی نیتروکسین (Azotobacter chroococcum و Azospirillum brasilense) و باکتری‌های حل‌کننده فسفات (Pseudomonas flurescence) بودند. نتایج نشان داد بیشترین (۲۵/۵۹ تن در هکتار) و کمترین (۷/۷ تن در هکتار) میزان عملکرد کل علوفه خشک به‌ترتیب در کشت‌های مخلوط سویا (۵۰ بوته در مترمربع)+ سورگوم (۱۵ بوته در مترمربع) تلقیح شده و کشت‌های خالص سویای تلقیح نشده با تراکم ۴۰ بوته در مترمربع حاصل شد. همچنین، بیشترین و کمترین میزان خاکستر علوفه (ASH)، ماده خشک قابل هضم (DDM) و انرژی ویژه شیردهی (NEL) به‌ترتیب در کشت مخلوط سویا (۵۰ بوته در مترمربع)+ سورگوم (۱۰ بوته در مترمربع) و کشت خالص سورگوم با تراکم ۱۵ بوته در مترمربع به‌دست آمد. بیشترین میزان دیواره سولی (NDF) و دیواره سلولی بدون همی‌سلولز (ADF) در کشت خالص سورگوم با تراکم ۱۵ بوته در مترمربع تلقیح نشده، حاصل شد. علاوه‌بر این با کاربرد کودهای زیستی میزان پروتئین خام (CP)، DDM، ماده خشک مصرفی (DMI) و NEL علوفه به‌ترتیب ۶/۲۹، ۱/۷۱، ۳/۲۹ و ۲/۷۲ درصد نسبت به شاهد افزایش معنیدار پیدا کردند. همچنین، بیشترین میزان نسبت برابری زمین (LER) و شاخص سودمندی مالی مخلوط (MAI) در کشت مخلوط سویا (۵۰ بوته در مترمربع)+ سورگوم (۱۵ بوته در مترمربع) به‌دست آمد. به‌طور کلی بر اساس شاخصهای کمّی و کیفی ذکر شده می‌توان کشت مخلوط سویا (۵۰ بوته در مترمربع)+ سورگوم (۱۵ بوته در مترمربع) و سویا (۵۰ بوته در مترمربع)+ سورگوم (۱۰ بوته در مترمربع) را به‌عنوان تیمارهای برتر معرفی کرد.
سید ابوالحسن میر مهدوی چابک، مرادپاشا اسکندری نسب، عبدالاحد شادپرور، احمد قربانی،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۸۵ )
چکیده
با استفاده از یک مدل قطعی برای گله‌های گاو شیری مطابق با سیستم نرخ گذاری شیر در ایران، معادلات ضرایب اقتصادی تولید شیر، درصد چربی، درصد پروتئین و طول عمر گله در گرایش حداقل هزینه و در محدودیت کل نهاده و برای شرایط بلند مدت یعنی متغیر بودن تمام هزینه‌ها بر حسب واحد گاو برآورد شدند. به وسیله روش شبیه سازی دادهها و اطلاعات سه گله گاو شیری مختلف در کشور، میزان حساسیت ضرایب اقتصادی صفات نسبت به ۲۰ درصد تغییر (کاهش یا افزایش) قیمت علوفه و کنسانتره، هزینه‌های غذایی و غیر غذایی، قیمت شیر به نرخ دولتی و آزاد، سهم فروش شیر به نرخ دولتی، میانگین تولید شیر، درصد چربی و پروتئین و طول عمر گله بررسی شد. ضرایب اقتصادی تولید شیر در شرایط مبنا در سه گله به ترتیب برابر با: ۵۵/۰-، ۲۴/۰- و ۵۴/۰- ، ضرایب اقتصادی درصد چربی ۳۴- ، ۲۰- و ۱۱- ، ضرایب اقتصادی درصد پروتئین ۳۴- ، ۳۷- و ۳۳- و ضرایب اقتصادی طول عمر گله ۳۷/۰- ، ۶۷/۰ و ۳۹/۰- بود. تأثیر تغییر عوامل مختلف سیستم تولید بر ضرایب اقتصادی صفات در سه واحد گاوداری یکسان نبود. ضرایب اقتصادی تولید شیر، درصد چربی، درصد پروتئین و طول عمرگله به ترتیب به تغییر میانگین تولید شیر، قیمت دولتی شیر و میانگین طول عمرگله بیشترین حساسیت را نشان دادند.
سیدمحمدعلی رضوی، سیدعلی مرتضوی، سیدمحمود موسوی،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۸۵ )
چکیده
در این تحقیق اثر تغییرات اختلاف فشار عملیاتی (TMP) بر کاهش شار ناشی از مقاومت‌های قطبش غلظت و جذب سطحی (گرفتگی) و همچنین درصد دفع پروتئین در طی فراپالایش شیر پس چرخ بازسازی شده مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام آزمایش‌ها از یک سیستم پایلوتی مجهز به مدول حلزونی مارپیچی با غشای پلی‌سولفن آمید استفاده شده است. استراتژی علمی سه مرحله‌ای بر مبنای مدل سه پارامتر‌ی مقاومت متوالی (جذب – لایه مرزی) برای تعیین اثر مقاومت‌های هیدرولیکی غشا، قطبش غلظت و مقاومت گرفتگی بر کاهش شار به کار گرفته شده است. نتایج نشان می‌دهد که افزایش TMP تأثیری بر مقادیر کاهش شار نسبی کل نداشت، ولی در هر TMP کاهش شار عمدتاً به دلیل قطبش غلظت اتفاق می‌افتد و گرفتگی، سهم بسیار کمی در کاهش شار داشت، در حالی که پاسخ دینامیکی کاهش شار ثابت کرد که افزایش مقدار کاهش شار نسبی کل در طی عملیات، به دلیل گرفتگی است. نتایج تأثیر TMP بر مقاومت‌ها نشان داد که با افزایشTMP مقاومت هیدرولیکی کل و مقاومت گرفتگی برگشت‌پذیر، افزایش می‌یابند، اما مقاومت ذاتی غشا و مقاومت گرفتگی برگشت ناپذیر بدون تغییر باقی می‌مانند. از پاسخ دینامیکی مقاومت هیدرولیکی کل نتیجه گرفته شد که افزایش مقاومت کل در طول زمان عملیات، نتیجه افزایش هر دو نوع مقاومت گرفتگی برگشت‌پذیر و برگشت ناپذیر است. افزایش TMP و یا گذشت زمان عملیات، تأثیر چندانی بر درصد دفع پروتئین‌ها نداشته است و تنها باعث افزایش آن به میزان ۴-۱ درصد می‌شود.
