۵ نتیجه برای عناصر کم مصرف
سمیرا متاعی، رضا امیرنیا، مهدی تاجبخش ، بابک عبدالهی مندولکانی،
دوره ۴، شماره ۱۱ - ( ۱-۱۳۹۳ )
چکیده
به منظور بررسی اثرات آهن، روی و منگنز و روش مصرف آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ با ۴ تکرار انجام شد. فاکتورها شامل روش مصرف کود (مصرف خاکی و محلول‌پاشی) و نوع کود‌های کم مصرف (بدون کاربرد کود به‌عنوان شاهد، کود سولفات روی، سولفات آهن، سولفات منگنز) بودند. نتایج نشان داد که، بر همکنش فاکتورهای آزمایشی بر ارتفاع بوته، قطر بلال، طول دانه، وزن هزار دانه، عملکرد زیستی و درصد پروتئین معنی‌دار بود. در بیشتر این صفات محلول‌پاشی آهن و روی نسبت به محلول‌پاشی منگنز برتری نشان داد. همچنین تحت تأثیر روش مصرف عناصرکم‌مصرف، محلول‌پاشی باعث افزایش ۲۵/۱۳%، ۳۸/۵% و ۸۴/۲۴% به‌ترتیب در تعداد دانه در بلال، عملکرد دانه و درصد قندهای محلول دانه نسبت به مصرف خاکی شد. به علاوه هر سه نوع کود به‌کار رفته باعث افزایش معنی‌دار درصد قندهای محلول دانه نسبت به شاهد شدند. براساس نتایج به‌دست آمده، استفاده از عناصر کم مصرف به‌صورت محلول‌پاشی نسبت به مصرف خاکی نتایج بهتری را نشان می‌دهد.
زهرا قشلاقی، رضا خراسانی، غلامحسین حق نیا، محمد کافی،
دوره ۵، شماره ۱۶ - ( ۶-۱۳۹۴ )
چکیده
سبزی های برگی از مهم ترین منابع روزانه تأمین نیترات در انسان هستند. بدین منظور برای بررسی اثر سطوح مختلف نیترات و زمان برداشت بر انباشت نیترات و غلظت عناصر آهن، روی، مس و پتاسیم و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در کاهو و اسفناج، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاًً تصادفی با سه تکرار و ۸ تیمار در محلول غذایی هوگلند و آرنون با دو سطح نیترات (۱۰ و ۲۰ میلی مول در لیتر) و دو زمان برداشت (۲۹ و ۴۶ روز) بر روی دو گیاه کاهو و اسفناج انجام شد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت نیترات در محلول، انباشت نیترات در ریشه و اندام هوایی دو گیاه و هم چنین فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در اندام هوایی آنها به‌طور معنی داری در سطح ۵ درصد افزایش یافت، درصورتی‌که وزن خشک اندام هوایی، غلظت آهن و مس در هر دو گیاه کاهش و غلظت پتاسیم و روی در اندام هوایی آنها در هر دو زمان برداشت افزایش یافت. گذشت زمان موجب تشدید انباشتگی نیترات و کاهش فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در اندام هوایی دو گیاه شد. غلظت آهن، مس و پتاسیم در اندام هوایی دو گیاه، با گذشت زمان کاهش یافت، درحالی که غلظت روی در اندام هوایی آنها با گذشت زمان افزایش یافت. نتایج نشان داد افزایش غلظت نیترات در محلول بیش از ظرفیت گیاه برای احیا و جذب خالص آن، منجر به انباشتگی آن در گیاه شد که با گذشت زمان تشدید یافته و سبب کاهش عملکرد و غلظت آهن و مس و هم چنین کاهش فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در اندام هوایی کاهو و اسفناج شده است.
عبدالحسین ابوطالبی، عنایت‌اله تفضلی، بهمن خلدبرین، نجفعلی کریمیان،
دوره ۹، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۴ )
چکیده
تأثیر سطوح مختلف کلرید سدیم بر غلظت عناصر کم مصرف در شاخساره دانهال‌های پنج گونه مرکبات شامل بکرایی (Citrus riteculata×C. limetta)، لیموی ولکامریانا (C. volkameriana)، نارنج (C. aurantium)، لیمو شیرین (C. limetta) و لیموی آب (C. aurantifolia) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. دانهال‌های یکساله گونه‌های مورد مطالعه در گلدان‌های حاوی خاک آهکی ( ۲/۸ =pH) کشت شد و آبیاری آنها با آب آبیاری حاوی غلظت‌های صفر، ۲۰، ۴۰ و ۶۰ میلی‌مول در لیتر کلرید سدیم صورت گرفت. پس از انقضای مدت آزمایش، غلظت عناصر کم مصرف شامل آهن، روی، منگنز، مس، کلر و بْر در شاخساره اندازه‌گیری شد. در تیمار شاهد، بین گونه‌های مورد آزمایش از نظر غلظت عناصر کم مصرف اختلاف معنی‌دار وجود داشت. شوری آثار متفاوتی بر غلظت عناصر کم مصرف گذاشت. تحت تأثیر شوری، غلظت آهن در شاخساره همه گونه‌ها به جز بکرایی و لیموشیرین افزایش و غلظت روی در شاخساره همه گونه‌ها به جز بکرایی کاهش یافت. بر اثر شوری، غلظت منگنز در شاخساره همه گونه‌ها به جز نارنج کاهش و غلظت مس تنها در شاخساره ولکامریانا کاهش یافت. شوری، غلظت کلر را در شاخساره همه گونه‌ها افزایش داد. در سطح شوری کم، غلظت بْر در شاخساره همه گونه‌ها به جز نارنج، افزایش و با افزایش شوری کاهش یافت و در نارنج با افزایش سطح شوری، غلظت بْر در شاخساره کاهش یافت.
سید نادر موسویان، حمداله اسکندری، کامیار کاظمی،
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۲ )
چکیده
تنش گرما در طول دوره پر شدن دانه می¬تواند به کاهش عملکرد دانه گندم منجر شود. بر این اساس، به¬منظور بررسی اثر احتمالی مصرف کود نیتروژن و روی بر کاهش اثرات تنش گرما بر صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و محتوای پروتئین دانه گندم رقم چمران، آزمایشی در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در پاییز سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ به¬صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت اول آذر، بیستم آذر و دهم دی در کرت¬های اصلی، چهار مقدار نیتروژن (صفر، ۷۵، ۱۵۰ و ۲۲۵ کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع اوره) در کرت‌های فرعی و سه مقدار روی (صفر، ۱۰ و ۲۰ کیلوگرم در هکتار روی از منبع سولفات روی) در کرت‌های فرعی فرعی بودند. نتایج نشان داد که تأخیر در کاشت (از اول آذر)، منجر به کاهش معنی¬دار (P≤۰,۰۱) پروتئین دانه، شاخص سبزینگی برگ، شاخص پایداری غشای سلول، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و شاخص برداشت شد. مصرف نیتروژن باعث کاهش اثرات تنش گرما بر عملکرد دانه گندم شد به¬طوری که با مصرف ۷۵، ۱۵۰ و ۲۲۵ کیلوگرم نیتروژن در هکتار در کشت بیستم آذر و دهم دی، عملکرد دانه گندم به¬ترتیب ۴۳، ۵۹ و ۶۴، ۵۰، ۷۰ و ۵۵ درصد در مقایسه عدم استفاده از کود نیتروژن بهبود یافت. همچنین مصرف روی باعث کاهش اثرات تنش گرما بر عملکرد دانه گندم شد به¬طوری که با مصرف ۱۰ و۲۰ کیلوگرم روی در هکتار در کشت دیرهنگام و خیلی دیر هنگام، عملکرد دانه گندم به¬ترتیب ۵، ،۶، ۳۵ و ۴۰ درصد در مقایسه عدم استفاده از کود روی بهبود یافت. مصرف روی نیز اثرات تنش گرما بر عملکرد دانه گندم را از طریق افزایش وزن دانه کاهش داد و باعث افزایش وزن دانه به میزان ۲۴ درصد شد. شاخص برداشت گندم تحت تأثیر تنش گرما حدود ۱۸ درصد کاهش یافت. به‌طورکلی، در صورت تاخیر در کاشت، استفاده از عناصر غذایی روی (حداقل به میزان ۱۰ کیلوگرم در هکتار) و نیتروژن (حداقل به میزان ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار) می‌تواند اثرات زیانبار ناشی از تنش گرمای انتهای فصل را در شرایط آب و هوای اهواز کاهش داده و موجب بهبود صفات فیزیولوژیک (سبزینگی و پایداری غشای سلول)، زراعی و محتوای پروتئین دانه گندم نان شود.
سید علیرضا موسوی الیردی، محمدعلی بهمنیار، فردین صادق زاده، بهی جلیلی،
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۲ )
چکیده
به‌منظور بررسی امکان بهبود عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی در برگ برنج (رقم طارم) با مصرف کاه برنج و بایوچار حاصل از آن، آزمایشی به¬صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در نه تیمار و سه تکرار در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال ۱۴۰۰ اجرا شد. فاکتور اول کاه برنج (S) در سه سطح صفر، ۲ و ۴ تن در هکتار و فاکتور دوم بایوچار کاه برنج (B) در سه سطح صفر، ۱ و ۲ تن در هکتار بود. نتایج نشان داد که حداکثر میزان پتاسیم (۱/۲۲ درصد)، نیتروژن (۴/۷۳ درصد) و آهن برگ پرچم (۲۰۸ میلی‌گرم بر کیلوگرم) در سطوح بالای کاه برنج و مخصوصاً بایوچار آن دیده شد. همچنین میزان سیلیسیم، منگنز و روی برگ پرچم با افزایش سطوح کاه برنج و بایوچار آن افزایش یافتند. با افزایش کاربرد کاه برنج و بایوچار آن تعداد پنجه در بوته، ارتفاع بوته، طول خوشه، وزن هزار دانه و تعداد دانه پر به¬طور معنی‌داری افزایش یافت. کاربرد توأم کاه برنج و بایوچار آن موجب افزایش عملکرد دانه برنج شد که در تیمار ۲ تن بایوچار کاه برنج در هکتار + ۴ تن کاه برنج در هکتار (S۲B۲) نسبت به شاهد به میزان ۱/۷۸ برابر افزایش پیدا کرد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد ۲ تن بایوچار در هکتار و ۴ تن کاه برنج در هکتار می‌تواند با افزایش غلظت عناصر غذایی برگ پرچم و بهبود رشد و اجزای عملکرد برنج سبب دستیابی به حداکثر عملکرد دانه شود.
