عارضه زوال مرکبات تاکنون منجر به وارد آمدن صدمات شدید به باغات به¬ویژه در استان‌های جنوب کشور شده است. پژوهش حاضر در قالب بلوک‌های کامل تصادفی به مدت دو سال در جیرفت اجرا شد. تیمارها شامل ۱. تیمار شاهد، ۲. مدیریت بهینه (آبیاری، کود و به‌باغی)، ۳. مدیریت بهینه به¬علاوه سیلیکات پتاسیم، ۴ .مدیریت بهینه به¬همراه سایه‌بان و مالچ، ۵. مدیریت بهینه به¬همراه قارچ میکوریزا و تریکودرما و سموم قارچ‌کش و نماتدکش، ۶. تیمار ۵ به¬همراه تزریق نیترات کلسیم و ۷. تیمار ۵ به¬همراه کود آبیاری نیترات کلسیم و عناصر میکرو به¬صورت محلول‌پاشی بود. تعداد شاخ و برگ جدید، مساحت برگ، عملکرد، طول و قطر میوه و غلظت برخی عناصر ماکرو و میکرو در برگ اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد تیمار شاهد دارای کمترین عملکرد و تیمار چهار (مدیریت بهینه به¬همراه سایه‌بان و مالچ) بیشترین عملکرد (۵۰/۲ کیلوگرم برای هر درخت) را به¬خود اختصاص داد. تعداد شاخ و برگ جدید (بهاره و تابستانه) در تیمار چهار، ۱۹۱ عدد و در تیمار شاهد ۷۶ عدد بود. در تیمار چهار میانگین سطح برگ ۴۱/۸ و در تیمار شاهد ۲۹/۴ سانتی‌متر مربع بود که ۴۲/۲ % نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. مقایسه آماری میانگین سایر پاسخ‌ها نیز نشان داد که تیمار چهار نسبت به سایر تیمارها افزایش معنی‌داری داشت. به¬نظر می‌رسد عارضه زوال در این منطقه ناشی از مجموعه‌ای از عوامل متعدد تنش‌های زنده و غیرزنده است. بنابراین اعمال مدیریت بهینه آبیاری و تغذیه تلفیقی همراه با استفاده از مالچ گیاهی در منطقه سایه‌انداز درختان و بکارگیری سایه بان می¬تواند به¬عنوان راهکار مناسب در بهبود عارضه زوال مرکبات در منطقه جنوب استان کرمان مورد توجه قرار گیرد.
