به منظور بررسی روشهای ارزیابی مقاومت به سرما و تعیین روشی سریع و مؤثر در ارزیابی گندم برای مقاومت به سرما، ۹ ژنوتیپ در سه آزمایش بررسی گردید. ژنوتیپها عبارت بودند از پنج رقم تجارتی (بزوستایا، سبلان، بولانی، خلیج و ناز) و چهار نمونه محلی (شمارههای ۵۱۸، ۵۸۳، ۵۹۲ و ۱۲۵۵). در آزمایش اول، ژنوتیپها در گلدانهای کوچک کشت و پس از عادتدهی به سرما در شرایط طبیعی، به اتاقک انجماد منتقل شدند و تحت درجات حرارت مختلف یخزدگی (زیر صفر) قرار گرفتند و دمای ۵۰ درصد کشندگی (LT۵۰) آنها تعیین گردید. در دمای ۱۲- درجه سانتیگراد نیز میزان پایداری غشای سیتوپلاسمی ژنوتیپها اندازهگیری شد. در آزمایش دوم، ژنوتیپها در مزرعه، در چارچوب طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت شدند و پس از سازش با سرما در اواخر زمستان، با انتقال طوقه ژنوتیپها از مزرعه به آزمایشگاه، دمای ۵۰ درصد کشندگی (LT۵۰) تعیین گردید. همچنین، محتوای آب طوقه و برگ، محتوای قند طوقه و ارتفاع گیاه در ژنوتیپهای مورد بررسی اندازهگیری شد. در آزمایش سوم، محتوای آب طوقه و برگ در شرایط ناسازگاری با سرما در گلخانه بررسی گردید.
در میان صفات مورد بررسی، پایداری غشای سیتوپلاسمی، محتوای آب طوقه و محتوای قند طوقه همبستگی معنیدارای با LT۵۰ نشان دادند. LT۵۰ حاصل از طوقههای مزرعه همبستگی زیادی با LT۵۰ حاصل از گلدانهای کوچک در آزمایشگاه داشت (۹۸/۰=r). پایداری غشای سیتوپلاسمی بیشترین همبستگی را با LT۵۰ (۸۸/۰=r) نشان داد. مشخص شد که محتوای آب گیاه با عادتدهی به سرما کاهش مییابد و میزان کاهش محتوای آب در ژنوتیپهای مقاوم بیشتر است. همبستگی معنیداری بین محتوای آب طوقه و برگ در شرایط ناسازگاری با سرما و LT۵۰ دیده نشد. رقم بزوستایا با داشتن ۷/۱۶-=LT۵۰ درجه سانتیگراد مقاومترین ژنوتیپ و نمونه ۵۱۸ با ۲/۸-=LT۵۰ درجه سانتیگراد حساسترین ژنوتیپ به سرما شناخته شد.