به‌منظور بررسی اثر کاهش مصرف نیتروژن بر رشد و عملکرد کشت خالص و مخلوط کلزا و نخودفرنگی آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد طی فصل زراعی ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ اجرا گردید. پنج نسبت کاشت مختلف (۱۰۰% کلزا؛ ۶۶% کلزا + ۳۳% نخودفرنگی؛ ۵۰% کلزا + ۵۰% نخودفرنگی؛ ۳۳% کلزا + ۶۶% نخودفرنگی؛ ۱۰۰% نخودفرنگی) به‌عنوان فاکتور اول و سه سطح نیتروژن (۱۰۰%، ۷۵% و ۵۰% نیاز کلزا و نخودفرنگی) به‌عنوان فاکتور دوم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کشت مخلوط سبب افزایش ارتفاع بوته (۶۴/۲۳ درصد) نخودفرنگی شد ولی ارتفاع کلزا را نسبت به تککشتی به‌میزان ۳۲/۷ درصد کاهش داد. ماده خشک مجموع کلزا و نخودفرنگی نیز در تیمارهای مخلوط نسبت به تککشتی به‌ترتیب به‌میزان ۵۶/۳۸ و ۱۵/۶ درصد افزایش پیدا کرد. در کشت خالص کلزا با افزایش مصرف کود نیتروژن عملکرد دانه (۹/۲۱ درصد) افزایش یافت، اما در کشت مخلوط بیشترین مقادیر این صفات با تیمار ۷۵% نیاز نیتروژنی گیاه مشاهده شد. عملکرد مجموع و نسبت برابری زمین (LER) محصول در کشت مخلوط با کاربرد ۵۰% و ۷۵% نیاز نیتروژنی گیاه بالاتر از تککشتی هر دو گیاه بود ولی در ۱۰۰% نیاز نیتروژنی گیاه عملکرد مجموع و LER تیمار نخودفرنگی ۶۶% - کلزا ۳۳% و نخودفرنگی ۵۰% - کلزا ۵۰% نسبت به تککشتی آنها کاهش پیدا کرد. بهطورکلی استفاده از کشت مخلوط نخودفرنگی- کلزا ۶۶ : ۳۳ و یا ۵۰ : ۵۰ علاوه بر امکان‌پذیر ساختن به‌دست آوردن عملکرد دانه مناسب این دو محصول میتواند با کاهش مصرف کود نیتروژن در حفظ محیط زیست نیز مؤثر باشد.
