۵ نتیجه برای نیاز آبی
نادر پیرمرادیان، علی اکبر کامکار حقیقی، علیرضا سپاسخواه،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۱ )
چکیده
این پژوهش در ایستگاه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در منطقه کوشکک، در سال‌های ۱۳۷۵ و ۱۳۷۶، برای تعیین ضریب گیاهی و نیاز آبی برنج رقم چمپای کامفیروزی نوع زودرس، توسط لایسیمتر انجام گرفت. با توجه به نتایج آزمایش، محدوده تغییرات تبخیر-تعرق گیاه برنج در طول فصل رشد ۷۶/۳-۳۴/۹ میلی‌متر در روز اندازه‌گیری شد. برای تعیین تبخیر-تعرق گیاه مرجع روش پنمن فائو مناسب دانسته و استفاده گردید. مقدار ضریب گیاهی در دوره اول فصل رشد حدود ۹۷/۰ بوده، در مرحله میانی فصل رشد به مقدار ۲۵/۱، و در هنگام برداشت محصول به حدود ۰۹/۱ رسید. در سال‌های ۱۳۷۵ و ۱۳۷۶، میزان کل تبخیر-تعرق در دوره رشد به ترتیب برابر ۵۶۰ و ۷۵۷ میلی‌متر، میانگین نفوذ عمقی در طول دوره به ترتیب برابر ۴/۳ و ۵/۳ میلی‌متر در روز، و کل نیاز آبی به ترتیب برابر ۱۹۸۳ و ۲۳۶۱ میلی‌متر برآورد گردید.
محمودرضا تدین، محمود بهادر،
دوره ۸، شماره ۲ - ( ۵-۱۳۹۷ )
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کم‌آبیاری بر عملکرد ژنوتیپ‌های ماش، آزمایشی به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شهرکرد انجام شد. عامل اصلی رژیم آبیاری در سه سطح (تأمین ۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی گیاه) و عامل فرعی شامل پنج لاین امیدبخش ماش (VC ۱۱-۱۸b، VC ۶۳-۷۲، CN-۹-۵، NM ۵۴ و ۱-۶۱-۱۴۵) بود. نتایج نشان داد تأثیر رقم بر همه صفات به‌جز تعداد دانه در غلاف معنی‌دار بود. همچنین، برهمکنش رژیم آبیاری و رقم بر وزن دانه، درصد پروتئین دانه و تعداد دانه در غلاف اثر معنیداری نداشت. ژنوتیپ VC ۱۱-۱۸-b در تیمار ۱۰۰ درصد نیاز آبی، بیشترین تعداد غلاف، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد پروتئین را داشت. نتایج نشان داد با کاهش تأمین نیاز آبی، بیشتر ارقام از نظر عملکرد دانه در سطح برابری قرار گرفتند. بیشترین شاخص برداشت دانه مربوط به رقم VC ۱-۱۸-b بود، ولی تفاوت شاخص برداشت بین تیمارهای آبیاری تأمین ۱۰۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی در رقم NM ۵۴، نشان داد تغییرات عملکرد دانه و عملکرد شاخساره در رقم مذکور نسبت به ارقام دیگر بیشتر بود. به‌طورکلی، رژیم آبیاری بر محتوای پروتئین دانه، به‌عنوان شاخصی از عملکرد کیفی، اثرگذار نبود.
جانب ا... نیازی، حمیدرضا فولادمند، سید حمید احمدی، ژاله وزیری،
دوره ۹، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۴ )
چکیده
این پژوهش در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی فارس در منطقه زرقان در سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۱ به منظور تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی گندم رقم کراس آزادی به وسیله لایسیمتر انجام شد.
بر اساس نتایج به دست آمده نیاز آبی گندم در سه سال آزمایش به ترتیب برابر ۷۲۰، ۷۱۲ و ۶۷۴ میلی‌متر محاسبه شد. همچنین با در نظر گرفتن روش پنمن مانتیت برای محاسبه تبخیر تعرق بالقوه گیاه مرجع، میانگین ضریب گیاهی مراحل چهارگانه رشد گندم به ترتیب برابر ۳۷/۰، ۶۸/۰، ۱۱/۱ و ۵۱/۰ به دست آمد. علاوه بر آن، به منظور برنامه‌ریزی آبیاری گندم در سال‌های آینده از یک طرف و عدم دسترسی کشاورزان به کلیه آمار هواشناسی از طرف دیگر، سعی شد رابطه‌ای برای تعیین نیاز آبی گندم در منطقه به دست آید. در این راستا از میانگین دهه‌ای آمار تبخیر از تشت کلاس A و ضریب گیاهی استفاده گردید.
جانب ا... نیازی، حمیدرضا فولادمند،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۵ )
چکیده
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف آب آبیاری بر میزان عملکرد و روغن بذر کلزا و تعیین میزان آب مورد نیاز و برنامه مناسب آبیاری این گیاه، آزمایشی با طرح بلوک‌های کامل تصادفی شامل چهار تیمار آبیاری در سه تکرار به مدت ۳ سال (۸۲-۱۳۷۹) در اراضی زراعی ایستگاه تحقیقات کشاورزی زرقان فارس اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل چهار دور آبیاری پس از ۵۰، ۷۵، ۱۰۰و ۱۲۵ میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک کلاس A بود (T۵۰، T۷۵، T۱۰۰ و T۱۲۵). مقدار آب آبیاری برای هر تیمار نیز با اندازه‌گیری رطوبت خاک قبل از آبیاری و رساندن آن به حد ظرفیت زراعی تعیین می‌گردید. در سه سال آزمایش ارقام اکاپی، اورینت و لیکورد کشت گردید و داده‌های به دست آمده از اندازه‌گیری عملکرد و مقدار روغن بذر برای هر سال به صورت جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در سال اول آزمایش تأثیر تیمارهای مختلف بر عملکرد رقم اکاپی معنی‌دار نشد، ولی حداکثر و حداقل عملکرد بذر به ترتیب در تیمارهای T۷۵ و T۱۰۰ برابر ۲۶۷۸ و ۲۰۵۰ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. تأثیر تیمارهای مختلف برمقدار روغن بذر در سطح ۵ درصد معنی‌دار گردید و حداکثر و حداقل مقدار روغن بذر به ترتیب در تیمارهای T۱۰۰ و T۷۵ برابر ۵۰/۴۲ و ۶۶/۴۱ درصد به دست آمد. در سال دوم آزمایش نتیجه تأثیر تیمارهای مختلف برعملکرد رقم اورنیت در سطح ۵ درصد معنی دار شد و حداکثر و حداقل عملکرد بذر به ترتیب در تیمارهای T۵۰ و T۱۲۵ برابر ۳۱۳۳ و ۲۱۳۳ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. تأثیر تیمارهای مختلف بر مقدار روغن بذر در سطح ۵ درصد معنی‌دار گردید و حداکثر و حداقل مقدار روغن بذر به ترتیب در تیمارهای T۷۵ و T۵۰ برابر ۳۸/۴۶ و ۸۲/۴۴ درصد به دست آمد. در سال سوم آزمایش نتیجه تأثیر تیمارها برعملکرد رقم لیکورد در سطح ۵ درصد معنی‌دار شد و حداکثر و حداقل عملکرد بذر به ترتیب در تیمارهای T۵۰ و T۱۲۵ برابر ۳۶۶۷ و ۲۲۵۰ کیلوگرم در هکتار و تأثیر تیمارهای مختلف برمقدار روغن بذر در سطح یک درصد معنی‌دار گردید و حداکثر و حداقل مقدار روغن بذر به ترتیب در تیمارهای T۵۰ و T۱۲۵ برابر ۶۳/۴۷ و ۶۰/۴۴ درصد به دست آمد. همچنین مناسب‌ترین دور آبیاری برای سه رقم کلزای مورد مطالعه در منطقه زرقان فارس بین ۱۰ تا ۱۲ روز به دست آمد.
دکتر فتح اله نادعلی، دکتر حمید رضا اصغری، دکتر حمید عباس دخت، دکتر وجیهه درستکار، دکتر محمود باقری،
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۱ )
چکیده
این پژوهش در سال ۱۳۹۸ به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان (شاهرود) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل میزان آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی در سه سطح ۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد نیاز آبی و فاکتورهای فرعی شامل رقم در سه سطح (Titicaca، Q۲۶ و Q۲۹) و پرایمینگ در دو سطح (عدم پرایمینگ و هیدروپرایمینگ) بودند که به‌صورت فاکتوریل در سطوح فرعی اجرا شد. میزان درصد نیاز آبی گیاه با استفاده از برنامه CROPWAT محاسبه و از مرحله ۶ برگی گیاه اعمال شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی موجب کاهش شاخص سطح برگ، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در هر سه رقم مورد آزمایش شد. درصد پروتئین، مالون‌دی‌آلدهید، پرولین، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان شامل کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در گیاهان تحت تنش خشکی افزایش نشان داد. کاربرد هیدروپرایمینگ موجب افزایش شاخص سطح برگ و عملکرد دانه شد. در بین سه رقم مورد آزمایش ژنوتیپ Q۲۶ در شرایط پرایمینگ بالاترین شاخص سطح برگ، وزن هزار دانه و عملکرد دانه را نسبت به دو رقم دیگر دارا بود. ژنوتیپ Q۲۶ در شرایط ۷۵ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی بالاترین عملکرد را دارا بود و در شرایط تنش شدید ۵۰ درصد نیاز آبی، رقم Titicaca بالاترین عملکرد را که معادل ۱۰۶۷ کیلوگرم در هکتار بود، به خود اختصاص داد. در یک جمع‌بندی کلی می‌توان بیان کرد که رقم Titicaca نسبت به سایر ارقام به خشکی مقاوم‌تر بود و در منطقه بسطام کشت این رقم پیشنهاد می‌شود. در محدوده پژوهش انجام شده می‌توان کاربرد هیدروپرایمینگ را در جهت بهبود صفات فیزیولوژیک در گیاه کینوا در شرایط تنش خشکی پیشنهاد کرد.
