RT - Journal Article T1 - Assessment of Rice Genotypes Response to Drought Stress at the early Reproductive Stage Using Stress Tolerance Indices JF - JCPP YR - 2018 JO - JCPP VO - 7 IS - 4 UR - http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-2686-fa.html SP - 83 EP - 106 K1 - Abiotic stress K1 - Grain yield K1 - Rice K1 - Stress index AB - تنش خشکی یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیر زنده‌ای است که تولید جهانی برنج را محدود می‌کند. در این مطالعه 83 ژنوتیپ برنج تحت شرایط تنش خشکی در مرحله زایشی و بدون تنش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. یازده شاخص شناخته‌شده تحمل و حساسیت به تنش براساس مقادیر عملکرد تحت شرایط تنش خشکی و بدون تنش محاسبه شدند. همچنین با استفاده از رتبه‌ هریک از ژنوتیپ‌ها برای شاخص‌های محاسبه ‌شده قبلی، شاخص میانگین رتبه محاسبه شد. بیشترین مقدار عملکرد در شرایط بدون تنش خشکی به‌ترتیب متعلق به ژنوتیپ‌های سنگ‌جو، Zenith، IR70445-146-3-3، Norin 22 و قصرالدشتی بود. در شرایط تنش خشکی ارقام IR83750-131-1، IR74718-24-2-3، سپیدرود، TETEP و IR71739-24-3-5 به‌ترتیب بیشترین عملکرد را داشتند. بررسی شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش نشان داد که شاخص‌های تحمل به تنش، میانگین هندسی بهره‌وری، شاخص میانگین عملکرد نسبی و کارایی نسبی با داشتن همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد دانه تحت هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش، مناسب‌ترین شاخص‌ها برای انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی هستند. براساس این شاخص‌ها، ژنوتیپ‌های IR83750-131-1، سنگ جو، سپیدرود، Zenith و IR58 بالاترین رتبه‌ها را کسب کردند و دارای تحمل بیشتری به تنش خشکی بودند. برمبنای شاخص میانگین رتبه، ژنوتیپ‌های IR83750-131-1، IR74718-24-2-3، سپیدرود،TETEP و IR74720-13-1-2 به‌ترتیب بهترین رتبه را کسب کردند. تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌های با بالاترین تحمل به تنش خشکی را در گروه دوم دسته‌بندی کرد. LA eng UL http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-2686-fa.html M3 10.29252/jcpp.7.4.83 ER -