@ARTICLE{Ataei, author = {Amiri oghan, H. and Ataei, R. and Gholamhosseini, M. and Alizadeh, B. and }, title = {Evaluation of Cold Tolerance in Rapeseed (Brassica napus L.) Using Stress Tolerance Indices}, volume = {9}, number = {2}, abstract ={به‌منظور بررسی واکنش 120 ژنوتیپ کلزا (شامل 100 هیبرید به‌‌همراه 20 والد) از لحاظ تحمل تنش سرما، آزمایشی نتایج در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در دو تاریخ کشت نیمه اول مهر (نرمال) و نیمه اول آبان (تأخیری) طی دو سال در کرج اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها در سطح احتمال یک درصد با یکدیگر اختلاف دارند و تنوع ژنتیکی قابل توجهی بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی وجود دارد. همچنین بین محیط‌ها (کشت معمول و تأخیری) در هر دو سال آزمایش تفاوت معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. نتایج نشان داد تأخیر در کاشت باعث کاهش عملکرد دانه کلزا از 4/09 تن در هکتار (در شرایط کشت معمول و بدون تنش سرما) به 2/72 تن در هکتار (در شرایط کشت تأخیری وتنش سرما) شده است. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی با استفاده از شش شاخص تحمل به تنش سرما (MP، GMP، HARM، TOL، SSI و STI) نشان داد دو مؤلفه اول در حدود 99/85 درصد از تنوع موجود در جمعیت را توجیه می‌کند. بای‌پلات مؤلفه اول روی مؤلفه دوم ژنوتیپ‌ها را به چهار گروه مختلف تقسیم کرد و 29 ژنوتیپ پرمحصول و متحمل به سرما را شناسایی کرد. تجزیه کلاستر ژنوتیپ‌ها را به چهار گروه مختلف تقسیم کرد و گروه‌بندی ژنوتیپ‌ها با استفاده از تجزیه کلاستر مطابقت خوبی با نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد. نتایج همبستگی بین شاخص‌های مختلف تحمل به تنش با عملکرد در شرایط تنش (YP) و بدون تنش (YS) نشان داد دو شاخص TOL و SSI با YP (عملکرد در شرایط بدون تنش) دارای همبستگی مثبت و با YS (عملکرد در شرایط تنش) دارای همبستگی منفی هستند. علاوه بر این چهار شاخص MP، GMP، HARM و STI دارای همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد در هردو شرایط تنش و بدون تنش بودند. نتایج این پژوهش نشان داد شاخص STI از کارامدی بالایی به‌منظور گزینش ژنوتیپ‌های کلزا برای تحمل سرما برخوردار بوده است و به‌طور موفقیت‌آمیزی می‌تواند در برنامه‌های اصلاحی به‌کار گرفته شود. }, URL = {http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-2794-fa.html}, eprint = {http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-2794-fa.pdf}, journal = {Journal of Crop Production and Processing}, doi = {10.29252/jcpp.9.2.13}, year = {2019} }