Journal of Crop Production and Processing
نشریه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی
Isfahan University of Technology - Journal of Crop Production and Processing
http://jcpp.iut.ac.ir
1
admin
2251-8517
2251-8525
fa
jalali
1386
4
1
gregorian
2007
7
1
11
40
online
1
fulltext
fa
تعیین اندازه واحدهای بهره برداری مرتعی با استفاده از عوامل اکولوژیکی - اقتصادی اجتماعیدر حوزه آبخیز شمالی رودخانه کوهرنگ
Determination of Range Units Size By Socioeconomic- Ecological Factors in the Northern Watershed of Kouhrang River
عمومى
General
پژوهشي
Research
حوزه آبخیز شمالی رودخانه کوهرنگ با وسعتی معادل 68437 هکتار در شمال غربی استان چهارمحال و بختیاری بین طولهای جغرافیایی ′54 °49 تا ′9 °50 و عرضهای جغرافیایی ′8 °32 تا ′36 °32 واقع است.از این رو تعادل منطقی بین تعداد بهره بردار و توان تولیدی مراتع و اندازه مناسب گله در واحدهای بهره برداری مرتعی ضرورت دارد. تعیین اندازه مناسب مرتع به ازای هر خانوار مرتعدار که در این اندازه از مرتع بتواند علاوه بر تأمین نیازهای وابسته به مرتعداری، معیشت مناسبی را برای خانوار ایجاد کند، اهمیت دارد.. هدف اصلی این مطالعه, تعیین اندازه مناسب واحدهای بهره برداری مرتعی به ازای هر خانوار جهت چرای دام در زمان مناسب استفاده از مراتع با استفاده از عوامل بوم شناختی، اقتصادی - اجتماعی است. در این راستا پس از شناسایی سامانهای عرفی اقدام به تعیین توان تولیدی و ظرفیت مجاز مراتع منطقه مورد مطالعه شد. سپس با بررسی هزینهها و درآمدهای دامداری متکی به مرتع و تعیین درآمدهای حاصل از آن، اندازه مناسب گله به نحوی تعیین شد که بتواند هزینههای خانوار را با توجه به سطح معاش تعیین شده، تأمین کند. با اعمال زمانهای مختلف بهره برداری از مراتع، اندازه مناسب مرتع به ازای هر خانوار تعیین گردید. تعداد 10 تیپ گیاهی با ظرفیت 91/0 واحد دامی در ماه در هکتار در حوزه مورد مطالعه گسترش دارد. 46 سامان عرفی و قسمتی از 6 سامان عرفی دیگر هم در حوزه مورد مطالعه وجود داردکه میانگین هر سامان عرفی معادل 1510 هکتار با تعداد متوسط 8/36 خانوار در هر واحد است. سهم هرخانوار از اراضی مرتعی قابل استفاده دام در وضع موجود حدود 41 هکتار است. حداقل اندازه مناسب از مرتع و دام به ازای هر خانوار که بتواند در این اندازه، هزینههای سالانه خانوار را تأمین کند به ترتیب 520 هکتار و 142 واحد دامی از گلهای مخلوط با نسبت 3 به 2 گوسفند به بز در یک فصل چرای یکصد روزه است. نتایج نشان میدهد که توان تولیدی مراتع در وضع موجود در واحدهای مرتعی تحت تأثیر اندازه گله و سهم هر خانوار از اراضی کشاورزی و تعداد خانوار در هر واحد مرتعی قرار دارد. واحد مرتعی و سطح معاش تعریف شده دارای تأثیر معنیداری در سطح 5 درصد بر روی اندازه مناسب مرتع به ازای هر خانوار دارد.
Northern watershed of Kouhrang River with the area of 68437 hectares is located in northwestern Chahar Mahal and Bakhtiary province within 49ْ 54ً to 50ْ 9ً E longitude and 32ْ 83ً to 32ْ 36ً N latitude.Making a balance and equilibrium between the number of ranchers, the rangeland production potential and appropriate flock size in each utilization unit is a necessary task. It is a matter of importance to determine suitable ranch size based on pastoral household but suitable household livelihood as well. The main goal of this study is to determine utilization unit size based on ecologic and socioeconomic factors for each household. Along with detecting the ranch allotments, the range capacity and its productivity potential were studied. Then, based on expenses and the revenues resulting from herdship,(on ranges), the suitable flock size for fulfillment of the household expenses regarding the range utilization periods, the suitable range size per household was determined. 10 vegetation types with 0.91 AUM per hectares grazing capacity were detected in studied area. There are 46 range allotments and some parts of other 6 range allotments in studied area with average area at 1510 hectares. Average pastoral household is 36.8 per unit range allotments. Pastoral households share at rangelands is 41 hectares now. The minimum and suitable ranch area for each pastoral household which can provide annual needs and costs is 520 hectares and 142 animal unit at a mix flock at 3 to 2 ratio of sheep to goat for a 100 – dayes grazing season. The result of this study showed that production potential at each range unit is influenced by flock size, household share on farming lands, and the household numbers on each ranch unit. Ranch unit and the livelihood level, have significant influence at 5% level on suitable ranch size per household.
اقتصادی- اجتماعی، سطح معاش، واحد مرتعی، اندازه گله، حوزه آبخیزکوهرنگ
Socioeconomic, Livelihood level, Ranch unit, Flock size, Watershed of Kouhrang river.
425
437
http://jcpp.iut.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-716&slc_lang=fa&sid=1
A.M. Mohammadi
علیمحمد محمدی
10031947532846006407
10031947532846006407
Yes
S.J. Khajeddin
سیدجمال الدین خواجه الدین
10031947532846006408
10031947532846006408
No
S.A. Khatoonabadi
سیداحمدخاتون آبادی
10031947532846006409
10031947532846006409
No