مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Motallebi-Azar A R, Shojaei H, Amani M. Optimization of Culture Medium for Propagation and Rooting of Greenhouse Cucumber at Various Nitrogen and Sucrose Levels. Journal of Crop Production and Processing 2025; 15 (4) :99-118
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3393-fa.html

در این مطالعه، تأثیر غلظت‌های مختلف نیتروژن کل (50، 55، 60 (شاهد)، 65 و 70 میلی‌مولار) به عنوان فاکتور اول و ساکارز (20، 30 (شاهد) و 40 گرم در لیتر) به عنوان فاکتور دوم بر روی پرآوری و ریشه‌زایی خیار گلخانه‌ای رقم سلطان با استفاده از ریزنمونه‌های جوانه جانبی و انتهایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین وزن تر و خشک شاخساره در 40 گرم بر لیتر ساکارز و همچنین بیشترین وزن تر شاخساره و کالوس در 70 میلی‌مولار نیتروژن مشاهده شد. محیط‌های کشت حاوی 20 و 30 گرم بر لیتر ساکارز و 50 تا 70 میلی‌مولار نیتروژن به‌عنوان محیط کشت مناسب برای طول شاخساره شناسایی شدند. حداکثر تعداد گره در هر شاخساره در محیط کشت حاوی 30 گرم بر لیتر ساکارز به‌دست آمد و حداکثر طول شاخساره در غلظت‌های 20 و 30 گرم بر لیتر ساکارز حاصل شد. در غلظت‌های 50، 60 و 70 میلی‌مولار نیتروژن، وزن تر شاخساره به‌طور قابل توجهی افزایش یافت. جوانه‌های جانبی حاصل از کشت جوانه انتهایی در محیط کشت MS بدون هورمون و با 5 غلظت نیتروژن و سه غلظت ساکارز و 0/1 میلی‌مولار ایندول بوتیریک اسید (IBA) ریشه‌دار شدند. حداکثر تعداد گره در هر شاخساره و همچنین حداکثر طول شاخساره و ریشه در محیط کشت حاوی 20 و 30 گرم بر لیتر ساکارز تولید شد. نتایج این تحقیق نشان داد که غلظت‌های مختلف نیتروژن و ساکارز تأثیرات معناداری بر پرآوری و ریشه‌زایی خیار گلخانه‌ای رقم سلطان داشتند. براساس نتایج تحقیق، توصیه می‌شود که غلظت ساکارز و نیتروژن کل به‌دقت تنظیم شوند تا تأثیرات مثبت بر رشد گیاهان به حداکثر برسد و از کاهش تعداد گره‌ها جلوگیری شود. همچنین، انتقال تدریجی گیاهچه‌ها به گلخانه و استفاده از پرلایت استریل ‌شده به‌عنوان بستر کشت می‌تواند به حفظ رطوبت و افزایش شانس زنده ماندن گیاهچه‌ها کمک کند.