مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

جام‌زرین پاییزه یکی از گیاهان سوخوار (پیازی) در ایران است که پتانسیل‌ استفاده به عنوان یک گیاه زینتی و پوششی دارد. درک و کنترل خواب و بررسی نیاز سرمایی سوخ این گیاه، برای کشت و امکان تجاری‌سازی آن ضروری است. به همین دلیل این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور یکی مدت زمان اعمال سرمای چهار درجه سلسیوس در چهار سطح (صفر، 20، 40 و 60 روز) و دیگری اندازه‌های مختلف سوخ در سه سطح (شامل کوچک، متوسط و بزرگ) بر رشد، نمو و گل‌دهی جام‌زرین پاییزه بررسی شد. پس از اعمال تیمار سرما و کاشت سوخ‌ها در مهر‌ماه 1394، ویژگی‌های رویشی و زایشی به‌ازای هر سوخ در هنگام و پایان آزمایش (اسفند‌ماه 1394) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که با اعمال سرمادهی، تعداد روز تا سبز شدن و رسیدن بوته به دو و چهار برگی بیشتر شد. در تیمار سوخ بزرگ و 40 روز سرمادهی، بیشترین سطح، وزن تر و خشک برگ به‌دست آمد. بیشترین حجم، طول، تعداد، وزن تر و خشک ریشه مربوط به سوخ‌هایی بود که سرما دریافت نکرده بودند. در سرمادهی سوخ‌های بزرگ به‌مدت 20 روز بیشترین درصد گل‌دهی، عمر گل روی بوته، طول ساقه گل، وزن تر و خشک ساقه گل به‌دست آمد. همچنین، در سرمادهی 40 و 60 روز سوخ، هیچ گونه گل‌دهی مشاهده نشد. با توجه به نتایج این پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که سوخ جام‌زرین پاییزه دارای نیاز سرمایی کمی است و یا اینکه نیاز سرمایی آن الزامی نیست. به‌طورکلی، طبق نتایج به‌دست آمده تیمارسرمادهی 20 روز و اندازه بزرگ سوخ توصیه می‌شود، اگرچه نیاز به پژوهش‌های بیشتر برای بررسی وضعیت خواب سوخ از جنبه‌های فیزیولوژی، بیوشیمیایی و مولکولی است.