مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Shirinzadeh A. Yield and Production Gaps in Wheat in Parsabad Moghan, northwest of Iran. Journal of Crop Production and Processing 2024; 13 (4) :97-109
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3208-fa.html

گندم نقش پر اهمیتی در الگوی غذایی بیشتر مردم جهان و ایران دارد. به¬طوری که، مصرف گندم در حدود ۴۰ درصد از انرژی و پروتئین مردم ایران را تشکیل می دهد. رفع خلا عملکرد می¬تواند نقش پررنگی در افزایش تولید این محصول داشته باشد. اولین گام برای رفع خلا عملکرد، آگاهی از میزان کمی خلاء در یک منطقه است. به همین دلیل این پژوهش با هدف تعیین عملکرد گندم (Triticum spp. L.) و خلاء¬های تولید، طی دوسال زراعی (1393-1395) در شهرستان پارس¬آباد مغان در استان اردبیل انجام شد. برای محاسبه عملکرد واقعی علاوه بر داده های 22 ساله منابع دولتی، از اطلاعات پیمایشی 460 مزرعه تحت مدیریت کشاورزان نیز در سال های 1395-1393 استفاده شد. میانگین و حداکثر عملکرد قابل حصول با استفاده از نتایج آزمایش مزرعه ای(FLD)، آنالیز مقایسه¬ای کارکرد (CPA) و صدک 90ام توزیع عملکرد¬های رکورد محاسبه شد. بر اساس نتایج این تحقیق خلاء عملکرد مدیریتی قابل¬توجهی بین عملکرد قابل حصول و عملکرد واقعی ( 22 درصد) مشاهده شد. علاوه بر این، خلاء¬های ژنتیکی (یعنی خلاء ناشی از انتخاب ژنتیک) و کل در گندم،  به¬ترتیب 11 و 36 درصد بود. میزان افزایش تولید گندم با انتخاب ژنتیک و مدیریت زراعی بهینه، در این تحقیق، در سطح 28154 هکتار، 59 هزار تن به ارزش اقتصادی 129 میلیارد تومان برآورد شد. بر اساس نتایج این پژوهش می¬توان با رفع خلاء¬های عملکرد در منطقه مورد بررسی به پتانسیل عملکرد ژنوتیپ¬های گندم دست پیدا کرد.