مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Nosrati M, Moradi Telavat M R, Moshattati A, Gholamhoseini M. Evaluation of Different Genotypes of Sesame in Terms of Stress Sensitivity and Tolerance Indices in Water Deficit Conditions. Journal of Crop Production and Processing 2024; 14 (1) :17-30
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3251-fa.html

به¬منظور مقایسه ژنوتیپ‌های کنجد (Sesamum indicum L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش کم آبی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در تابستان سال ۱۳۹۷ اجرا شد. این آزمایش به¬صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل، آبیاری جویچه یک‌درمیان متناوب و آبیاری جویچه یک‌درمیان ثابت) در کرت‌های اصلی و شش ژنوتیپ کنجد در کرت‌های فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. عملکرد ژنوتیپ‌های مورد بررسی در سطوح مختلف آبیاری اختلاف معنی‌داری نشان داد. از جمله توده محلی شوشتر بیشترین عملکرد دانه و روغن را تولید نمود و در هر دوی شرایط آبیاری نرمال و کم‌آبیاری پایداری عملکرد خوبی از خود نشان داد. نتایج آنالیز واریانس داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ‌های کنجد مورد مقایسه از لحاظ شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل (TOL)، میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین هارمونیک (HM)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، شاخص رتبه¬بندی (RI)، میانگین بهره¬وری هندسی (GMP)، شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص عملکرد (YI)، شاخص تحمل تنش تعدیل شده برای شرایط مطلوب (MSTI1)، شاخص تحمل تنش تعدیل¬شده برای شرایط نامطلوب (MSTI2) و شاخص کاهش عملکرد (YRI) تفاوت معنی دار داشتند. به¬طور¬کلی بهترین شاخص برای ارزیابی تحمل و حساسیت ژنوتیپ‌های کنجد مورد بررسی در این آزمایش نسبت به تنش خشکی، شاخص تحمل تنش (STI) بود که بر اساس آن، متحمل‌ترین و حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها، به¬ترتیب ژنوتیپ‌های توده محلی شوشتر و هلیل بودند.