مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Hasani M, Tadayon M R, Olia M. Effect of Organic and Biological Fertilizers on Morphological Characteristics and Grain Yield of Mexican Yam Bean Plant (Pachyrhizus erosus (L.) Urban). Journal of Crop Production and Processing 2024; 13 (4) :1-15
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3259-fa.html

با توجه به اینکه گیاه لوبیا یام مکزیکی (Pachyrhizus erosus (L.) Urban) گیاهی جدید در ایران است می‌تواند به¬عنوان یک گیاه خوراکی دو منظوره و دفع آفات مورد استفاده قرار گیرد. لذا مطالعه حاضر به¬منظور تعیین بهترین تیمارهای کودی و تأثیر آن بر صفات مورفولوژیکی و عملکرد دانه گیاه لوبیا یام مکزیکی در منطقه گرم و نیمه خشک انجام گرفت. آزمایش به¬صورت بلوک¬های کامل تصادفی در شش تکرار در شهرستان کازرون اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد، کود زیستی EM (40 لیتر در هکتار)، کود آلی ویناس (80 لیتر در هکتار) و ترکیب کود زیستی- آلی بود (حد مطلوب کودی، بر پایه نیاز تغذیه‌ای گیاه و بر اساس نتایج آزمایشات پیشین، مشخص شد). نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تیمارهای کودی بر ارتفاع بوته، وزن تر و خشک بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد بذر در غلاف، قطر ساقه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، رنگیزه‌های فتوسنتزی و پروتئین دانه گیاه لوبیا یام مکزیکی در سطح احتمال 1% معنی‌دار بودند. نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که در تیمار ترکیبی کود آلی ویناس و کود زیستی EM وزن تر و خشک بوته (به‌ترتیب 67/6 گرم و 26/8 گرم)، ارتفاع بوته (56/1 سانتی‌متر)، تعداد بذر در غلاف (6/43 عدد)، تعداد غلاف در بوته (6/30 عدد)، عملکرد بیولوژیک (4929 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (527 کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (10/7 %)، غلظت رنگیزه‌های a، b و کل و کارتنوئید (به‌ترتیب 9/83، 3/43، 13/5 و 3/28 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) و پروتئین دانه (34/1 %) نسبت به شاهد افزایش نشان دادند. همچنین قطر ساقه  بیشترین درصد تغییر را نسبت به شاهد نشان داد. نتایج آزمایش نشان‌دهنده برتری تیمار کود آلی و زیستی در حد مطلوب (40 و 80 لیتر در هکتار) و نیز پاسخ مثبت گیاه لوبیا یام مکزیکی نسبت به این کودها بود.