مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Aflatooni H, Sofalian O, Zali H, Asghari A. Selection of Hull-Less Barley Superior Genotypes for the Warm Climate of Southern Fars in Iran. Journal of Crop Production and Processing 2024; 14 (3) :1-20
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3287-fa.html

جو (Hordeum vulgare L.) یکی از مناسب‌ترین گیاهان سازگار برای کشت در شرایط مختلف ایران است. بنابراین هدف از این مطالعه انتخاب ژنوتیپ‌های برتر جو بدون پوشینه بر اساس عملکرد دانه و برخی صفات مورفولوژیک بود. به همین منظور تعداد 69 ژنوتیپ جو بدون پوشینه در قالب طرح حجیم‌شده بدون تکرار آگمنت با سه بلوک ناقص و با سه ژنوتیپ شاهد جو لخت (لوت، EH-85-9 و EH-87-4) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب طی سال زراعی 1400-1399 ارزیابی شدند. شاخص های فاصله ژنوتیپ- ایدئوتیپ چند صفتی (MGIDI) و طراحی ایدئوتیپ از طریق پیش بینی نااریب بهترین خط (FAI-BLUP) برای انتخاب ژنوتیپ‌های برتر با استفاده از 17 صفت مورفولوژیک محاسبه شدند. هیچ کدام از ژنوتیپ های شاهد جزء ژنوتیپ های برتر بر مبنای هر دو شاخص MGIDI و FAI-BLUP نبودند. نتایج نشان داد که شاخص MGIDI بیشترین همبستگی منفی و معنی دار را با عملکرد دانه (**0/91-)، تعداد سنبله در متر مربع (**0/91-)، وضعیت ساقه (**0/37-) و دوره پر شدن دانه (*0/25-) دارد.  نتایج همبستگی بین شاخص FAI-BLUP و صفات مورد بررسی نشان داد که FAI-BLUP همبستگی مثبت و معنی داری با تعداد سنبله در متر مربع (**0/86)، عملکرد دانه (**0/84) و طول دوره پر شدن دانه (**0/38) دارد و از طرفی همبستگی معنی دار، اما منفی با تعداد دانه در سنبله (**0/31-) داشت. همچنین همبستگی بالا و معنی دار، ولی منفی بین شاخص MGIDI و FAI-BLUP (**82/0-) مشاهده شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های MGIDI و FAI-BLUP پتانسیل ایده‌آلی برای شناسایی ژنوتیپ های پرمحصول با صفات مطلوب دارند. از این رو، استفاده از این شاخص ها می تواند در غربال گری ژنوتیپ‌های برتر در مراحل اولیه برنامه اصلاحی مفید باشند. در مجموع نتایج هر دو شاخص MGIDI و FAI-BLUP مشابه بودند و ژنوتیپ‌های یکسانی را به-عنوان ژنوتیپ‌های برتر شناسایی نمودند و در نهایت ژنوتیپ های L24، L23، L37، L59، L18، L32، L29، L41، L61، L27، L38، L16، L66، L39 انتخاب شدند.