مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

Mendeley  

Zotero  

Javari R, Pourghasemian N, shamsadin said M, Moradi R. Effect of Seed Priming with Extracts of Beeswax Waste, Vermicompost, and Cordia Residues on Response of Marigold (Calendula officinalis) to Cadmium-induced Oxidative Stress. Journal of Crop Production and Processing 2025; 15 (1) :55-70
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3328-fa.html

جهت بررسی پتانسیل پرایمینگ بذرگیاه همیشه‌بهار با عصاره برخی مواد آلی بر افزایش مقاومت این گیاه به اثر سمیت کادمیوم مطالعه ای گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار درگلخانه تحقیقاتی مرکز آموزش عالی کشاورزی بردسیر، دانشگاه باهنر کرمان در سال 1401 طراحی شد. فاکتور اول، تنش کادمیوم در چهار سطح (0، 30، 40 و 60 میلی گرم کادمیوم بر کیلوگرم خاک) و فاکتور دوم پیش تیمار بذر گیاه همیشه بهار با عصاره برخی مواد آلی شامل: تفاله موم زنبورعسل، ورمی کمپوست، میوه سپستان و عدم پرایمینگ بود. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح تنش کادمیوم، صفات تعداد برگ، تعداد گل، وزن خشک گل، وزن خشک بوته، کلروفیل، پروتئین، قند محلول و فعالیت آنزیم کاتالاز در گیاه همیشه بهار به گونه معنی-داری کاهش یافت. بااین حال، تنش کادمیوم فعالیت آنزیم گایاکل پراکسیداز، آنتوسیانین، فنل و پرولین را افزایش داد. در این بین اثر عصاره ورمی کمپوست و تفاله موم زنبورعسل نسبت به عصاره سپستان مشهودتر بود. همچنین با افزایش شدت تنش کادمیوم نقش مثبت پرایمینگ بذر بر کاهش اثرات منفی تنش بیشتر بود. به طوری که، در سطح تنش 60 میلی‌گرم کادمیوم بر کیلوگرم خاک، پرایمینگ بذر با ورمی کمپوست و موم زنبورعسل به ترتیب باعث افزایش حدود % 66 و %54 میانگین وزن خشک بوته نسبت به شاهد شد، درحالی که در شرایط تنش 40 میلی گرم کادمیوم بر کیلوگرم خاک این افزایش به ترتیب 12% و %7 درصد بود. پرایمینگ بذر با مواد آلی به ویژه ورمی کمپوست و تفاله موم زنبور عسل، در شرایط تنش و عدم تنش، فعالیت کاتالاز، محتوای قند، فنل و پروتئین را به طور معنی داری افزایش داد. بنابراین به نظر می رسد استفاده از مواد آلی مورد مطالعه مخصوصا تفاله موم زنبور عسل و ورمی کمپوست از طریق افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی و تنظیم اسمزی، توانست گیاه را در شرایط تنش کادمیوم محافظت کرده و به طور قابل توجهی میزان تنش را تعدیل کند.