دوره 15، شماره 2 - ( 3-1404 )
جلد 15 شماره 2 صفحات 73-61 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shokri M, Yadavi A, Movahhedi Dehnavi M, Salehi A, karami R. The Effect of Different Sources of Chemical, Organic, Biological and Integrated Fertilizers on Chlorophyll, Nutrient Content and Grain Yield of Linseed (Linum ustatissimum L.). Journal of Crop Production and Processing 2025; 15 (2) :61-73
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3359-fa.html
URL: http://jcpp.iut.ac.ir/article-1-3359-fa.html
شکری مژگان، یدوی علیرضا، موحدی دهنوی محسن، صالحی امین، کرمی راضیه. تأثیر منابع مختلف کودهای شیمیایی، آلی، زیستی و تلفیقی بر کلروفیل، محتوای عناصر و عملکرد دانه کتان روغنی (.Linum ustatissimum L). نشریه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 1404; 15 (2) :61-73
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران. ، yadavi@yu.ac.ir
چکیده: (45 مشاهده)
سامانه‌های کشاورزی متداول به دلیل اتکای بیش از حد به نهاده‌های کمکی مانند سموم و کودهای شیمیایی، موفقیت چندانی در مدیریت پایدار منابع نداشته و منجر به ایجاد زیست‌بوم‌های ناپایدار شده‌اند. امروزه، برای کاهش مشکلات زیست‌محیطی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی، توجه به کودهای آلی و زیستی افزایش یافته است. در این راستا، این پژوهش با هدف ارزیابی تولید پایدار گیاه دارویی روغنی کتان روغنی و تأثیر منابع مختلف کودی (شیمیایی، آلی، زیستی و تلفیقی) بر عملکرد دانه و محتوای عناصر غذایی آن انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با ۱۳ تیمار و ۳ تکرار در سال زراعی ۱۳۹۲ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج اجرا شد. تیمارها شامل شاهد (بدون کود)، کود اوره، ورمی‌کمپوست، کودهای زیستی (بارور۱ و نانو ذرات روی، مس، آهن همراه با باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن) و ترکیبات تلفیقی این کودها بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای مختلف کودی تأثیر معناداری بر محتوای کلروفیل کل، عملکرد دانه، عملکرد روغن و غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، روی و آهن دانه کتان روغنی داشتند. کمترین مقادیر این صفات در تیمار شاهد (بدون کود) مشاهده شد. بیشترین مقدار کلروفیل (2/4میلی‌گرم بر گرم وزن تر برگ) در تیمار 3T (۱۰ تن در هکتار ورمی‌کمپوست) ثبت شد. بالاترین عملکرد دانه (۱۱۲ گرم بر مترمربع) و عملکرد روغن (39/7 گرم بر مترمربع) متعلق به تیمار ۹۰ کیلوگرم در هکتار کود اوره (2T) بود که البته با تیمار تلفیقی ۴۵ کیلوگرم در هکتار اوره + ۵ تن در هکتار ورمی‌کمپوست + کود زیستی نانو (13T) تفاوت معناداری نداشت. بیشترین درصد نیتروژن دانه (34/3 درصد) در تیمار 2T مشاهده شد. تیمار 10T ( 5 تن در هکتار ورمی‌کمپوست + کود زیستی نانو) بیشترین محتوای فسفر دانه (۴۰۲۵ میلی‌گرم بر کیلوگرم) را به خود اختصاص داد. همچنین، تیمار 13T بیشترین غلظت پتاسیم دانه (۵۷۹۳ میلی‌گرم بر کیلوگرم) را نشان داد. بیشترین غلظت آهن (۲۶۶ میلی‌گرم بر کیلوگرم) و روی (۹۹ میلی‌گرم بر کیلوگرم) نیز در تیمار 3T (۱۰ تن در هکتار ورمی‌کمپوست) ثبت شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که استفاده از کودهای آلی و زیستی به‌تنهایی یا در ترکیب با کودهای شیمیایی می‌توانند به‌طور معناداری عملکرد و کیفیت دانه کتان روغنی را بهبود بخشند. اگرچه تیمار ۹۰ کیلوگرم در هکتار کود اوره بالاترین عملکرد دانه را داشت، اما تیمارهای تلفیقی مانند ۴۵ کیلوگرم در هکتار اوره + ۵ تن در هکتار ورمی‌کمپوست + کود زیستی نانو نیز عملکرد مشابهی را با مصرف کمتر کود شیمیایی نشان دادند. این موضوع اهمیت استفاده از کودهای تلفیقی را به‌عنوان راهکاری پایدار برای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و حفظ محیط زیست برجسته می‌کند. همچنین، بهبود غلظت عناصر غذایی دانه در تیمارهای حاوی ورمی‌کمپوست و کودهای زیستی نشان‌دهنده نقش مؤثر این کودها در افزایش کیفیت محصول است. بنابراین، تیمار تلفیقی (13T) به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای تولید پایدار کتان روغنی پیشنهاد می‌شود. این روش نه‌تنها عملکرد مطلوبی را تضمین می‌کند، بلکه با کاهش مصرف کودهای شیمیایی، گامی مهم در جهت حفظ محیط زیست و کشاورزی پایدار محسوب می‌شود.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
