مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

هدف این مطالعه بررسی تولید و بازاریابی زعفران ایران بود. حدود 99 درصد زعفران ایران در مناطق مختلف استان خراسان تولید می‌شود. لذا، مطالعه جاری در این استان صورت گرفت. داده‌های مورد نیاز از زعفران‌کاران شهرستان‌های تربت حیدریه، قاینات و گناباد، در پاییز1378، با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده، و با تکمیل 232 پرسش‌نامه جمع‌آوری شد. با استفاده از تابع متعالی، توابع تولید مناطق مورد مطالعه برآورد، و نحوه استفاده از نهاده‌ها بررسی گردید. کارایی فنی زعفران‌کاران شهرستان‌های مختلف با استفاده از تابع مرزی تصادفی متعالی تخمین زده شد. حاشیه‌های بازاریابی و کارایی بازاریابی محاسبه، و مسیر بازاریابی مناطق مورد مطالعه رسم گردید.

نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که زعفران‌کاران از تعدادی از نهاده‌ها به نحو مناسب استفاده نمی‌کنند. محاسبه کارایی فنی نمایانگر امکان افزایش کارایی، با کاهش فاصله بین زعفران‌کاران دارای کارایی زیاد با دیگر بهره‌برداران بود. حاشیه‌های عمده‌فروشی، خرده‌فروشی و حاشیه بازاریابی یک کیلوگرم زعفران به ترتیب 483، 410 و 893 هزار ریال محاسبه شد. کارایی بازاریابی زعفران 155 درصد تعیین گردید.