مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

گل انگشتانه (Digitalis sp.) به‌عنوان یک گیاه زینتی و دارویی در درمان نارسایی‌های احتقانی قلب استفاده می‌شود. استفاده از کشت بافت و سلول گیاهی، در ریزازدیادی و تولید پایدار ترکیبات دارویی در مقیاس وسیع بسیار مؤثر است. در این پژوهش روش‌های باززایی مستقیم و غیر مستقیم در دو گونه D. purpurea و D. lanata تحت تیمارهای مختلف اکسین و سیتوکنین مورد بررسی قرار گرفت. در روش غیر مستقیم جوانه‌زنی فقط در گونه D. lanata و در پاسخ به سه میلی‌گرم در لیتر BAP رخ داد و هیچ‌گونه باززایی در کالوس‌های گونه
D. purpurea صورت نگرفت. استفاده از 13 ترکیب هورمونی مختلف جهت باززایی مستقیم ریزنمونه گره نشان داد که در هر دو گونه، بهترین باززایی در محیط‌های MS حاوی هورمون BAP حاصل می‌شود. تعداد شاخه‌های حاصل در روش مستقیم در گونه D. purpurea بیشتر بود و پاسخگویی آن به محیط‌های مختلف کشت، سریع‌تر صورت می‌گیرد. نتایج نشان داد که میزان فنل تولید شده در هر دو گونه در کشت جوانه و باززایی مستقیم بسیار کمتر از کشت برگ در باززایی غیر مستقیم است. شاخه‌های حاصل در محیط‌های بدون اکسین و حتی حاوی یک میلی‌گرم در لیتر زآتین نیز ریشه‌زایی کردند و سپس به خاک منتقل شدند. با توجه به میزان تولید فنل بسیار اندک و نیز ایجاد تعداد شاخساره‌های بسیار بیشتر در کشت‌های جوانه هر دو گونه، این روش ترجیح داده می‌شود.