تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، f.saeidnia@areeo.ac.ir
چکیده: (1008 مشاهده)
خشکی یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی محدود کننده بقاء، رشد و تولید گیاهان در بسیاری از مناطق جهان است. حدود یک سوم زمینهای کشاورزی دنیا در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شدهاند که ایران نیز جزء همین مناطق است. از این رو نیاز به اصلاح ارقام دارای سازگاری بالا و نیاز آبی پایین به شدت احساس میشود. این مطالعه بهمنظور ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپهای علف باغ و علف پشمکی، بررسی ارتباط بین عملکرد بذر و عملکرد علوفه و انتخاب همزمان ژنوتیپهای برتر انجام شد. در این مطالعه، تعداد 36 ژنوتیپ منتخب از جوامع حاصل از پلیکراس در هر یک از دو گونه به¬صورت کلونی تکثیر شده و تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی طی سالهای 1393 و 1394در مزرعه آموزشی دانشگاه صنعتی اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو گونه مورد مطالعه تنوع ژنتیکی قابل ملاحظهای در بین ژنوتیپها از نظر عملکرد بذر و اجزای آن مشاهده شد که نشاندهنده پتانسیل بالا برای بهبود این صفات از طریق انتخاب هدفمند در برنامههای اصلاحی میباشد. تنش خشکی آثارمنفی روی عملکرد بذر و اجزای آن داشت و موجب کاهش تنوع ژنتیکی اکثر صفات شد. اکثر صفات مورد مطالعه در هر دو گونه مورد بررسی از وراثتپذیری نسبتاً بالایی برخوردار بودند و بنابراین بهبود این صفات از طریق انتخاب دورهای امکانپذیر است. همبستگی بالا و معنیدار بین عملکرد بذر و عملکرد علوفه در هر دو گونه مورد بررسی نشان داد که امکان انتخاب همزمان برای عملکرد بذر و علوفه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی وجود دارد. با این وجود، شدت همبستگی در گونه علف باغ نسبت به علف پشمکی بالاتر بود. در هر دو گونه و در هر دو محیط بدون تنش و تنش خشکی ژنوتیپهای برتر از نظر عملکرد بذر و علوفه شناسایی شدند. این ژنوتیپها میتوانند بهعنوان والدین برتر برای ایجاد جمعیتهای ژنتیکی، بهمنظور بهبود همزمان عملکرد بذر و عملکرد علوفه در برنامههای آتی و ایجاد واریتههای ساختگی مورد استفاده قرار گیرند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى