مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی

گندم یکی از منابع مهم غذایی بشر می­باشد. کادمیوم و جیوه به گروه­های سولفیدریل پروتئین­های ساختاری و آنزیم­ها متصل شده و باعث مهار فعالیت، کاهش تولید پروتئین و تداخل با تنظیم آنزیمی - احیائی می­شوند. به‌منظور بررسی نحوه بیان پروتئین­ها تحت تأثیر کادمیوم و جیوه آزمایشی به‌صورت فاکتوریل که فاکتورها شامل ارقام گندم در دو سطح (گنبد و تجن)، فلزات سنگین در هفت سطح (شاهد، کلرید جیوه در چهار غلظت 5، 10، 15 و 20 میکرومولار و کلرید کادمیوم در دو غلظت 25/0 و 5/0 میلی­مولار) و زمان نمونه‌برداری در دو سطح (8 و 16 ساعت) بودند در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به اجرا در آمد. بدین‌منظور از روش برادفورد برای تعیین مقدار کمی پروتئین­ها و برای بیان آنها از SDS-PAGE 12% و تکنیک الکتروفورز دو بعدی (two-dimensional) استفاده گردید. نتایج نشان داد که تحت تنش کادمیوم و جیوه مقدار کمی پروتئین کل نسبت به حالت کنترل افزایش می‌یابد. الکتروفورز دو بعدی پروتئین تحت تنش کادمیوم نشان‌دهنده اختلافاتی در شدت بیان لکه­های پروتئینی برگ نسبت به گیاه کنترل بود. به‌طورکلی پروتئین­هایی که در مقابله با کادمیوم تغییر بیان دادند در دو گروه تقسیم‌بندی شدند: لکه­های 9، 10، 13، 14 و 16 متعلق به پروتئین­هایی بودند که نسبت به شاهد کاهش بیان داشتند، اما لکه­های 1، 2، 8، 19 و 20 نسبت به شاهد بیان بیشتری نشان دادند که پروتئین­های مربوط به این لکه­ها در ارتباط مستقیم با سیستم دفاعی در مقابل تنش می­باشند.